Η Γραμματική αποτελεί ευρύ πεδίο εφαρμογής εναλλακτικών τρόπων διδασκαλίας στην ειδική αγωγή!
Τα παιδιά με δυσλεξία και ειδικές μαθησιακές δυσκολίες είναι πολύ συχνό να καταλήγουν μπερδεμένα ως προς τις πληροφορίες που έχουν λάβει μέσα στη σχολική τάξη. Αυτό μπορεί να συμβαίνει για πολλά είδη πληροφοριών πχ. κανόνα μαθηματικών, ορολογία Γεωγραφίας, χρονικό προσανατολισμό στο μάθημα της Ιστορίας, οδηγίες για την επικείμενη εκδρομή κλπ.
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που συντρέχουν για αυτό το αποτέλεσμα. Ένας μαθητής με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες μπορεί να εμφανίζει δυσκολία συγκέντρωσης ως κύρια ή δευτερογενή δυσκολία εξαιτίας της φύσης των μαθησιακών του δυσκολιών. Επίσης, οι γλωσσικές πληροφορίες με τον τρόπο που δίνονται, δεν διευκολύνουν την εργαζόμενη μνήμη να λειτουργήσει αποτελεσματικά και αυτό έχει ως συνέπεια την "πρόχειρη" αποθήκευση αποσπασματικών πληροφοριών, οι οποίες τελικά δεν οργανώνονται και για αυτό δεν ανακαλούνται με επιτυχία όταν αυτό απαιτείται πχ. σε μια άσκηση ή τεστ γραμματικής
Επομένως ένας στόχος των επαγγελματιών της ειδικής αγωγής για τους μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες είναι να καταφέρουμε να διδαχθεί η πληροφορία με αποδοτικό τρόπο. Για παράδειγμα η άσκηση με τα Επίθετα σε εικόνες βοηθά στην κατάκτηση της έννοιας των επιθέτων και ανάπτυξης του ενεργού λεξιλογίου!
Στο σημερινό άρθρο θα ασχοληθούμε με τη Γραμματική και συγκεκριμένα με τη διδασκαλία των Συγκεκριμένων Ουσιαστικών. Θα γίνει με τέτοιο τρόπο ώστε να βοηθήσει αργότερα, σε δεύτερο στάδιο, τη διδασκαλία των αφηρημένων ουσιαστικών, αυτά που δηλώνουν δηλαδή: ενέργεια, κατάσταση, ιδιότητα!
Τα συγκεκριμένα ουσιαστικά είναι τα πρώτα που διδάσκονται και είναι εύκολο να κατακτηθούν από μαθητές με ΕΜΔ αν ακολουθήσουμε τα κατάλληλα βήματα.
1. Αρχικά με ένα απλό σχεδιάγραμμα δείχνουμε ποιες λέξεις ορίζονται ως Συγκεκριμένα ουσιαστικά και κάνουμε μαζί με τον μαθητή μια απλή καταγραφή. Θυμόμαστε πάντα ότι προσπαθούμε να αντικαθιστούμε γλωσσικές πληροφορίες με εικόνες όπου είναι δυνατόν!
Εκτυπώστε το σχεδιάγραμμα και εμπλουτίστε την παρέμβαση σας με απλό και περιεκτικό τρόπο!
Εδώ βλέπουμε την εφαρμογή της άσκησης από την ειδική παιδαγωγό σε εξ αποστάσεως εποπτεία όπου ο μαθητή της χρειαζόταν καλύτερη οργάνωση του Τι είναι Ουσιαστικό.
2. Έπειτα αναφέρουμε ουσιαστικά που υπάρχουν εκείνη τη στιγμή στον χώρο που βρισκόμαστε με το παιδί. Με ερωτήσεις προσπαθούμε να επεκτείνουμε τη σκέψη του και σε άλλα ουσιαστικά.
3. Δείχνουμε εικόνες και ονομάζουμε τα ουσιαστικά που βλέπουμε. Σε αυτό το βήμα φροντίζουμε οι εικόνες να δείχνουν ουσιαστικά από όλες τις ομάδες: πρόσωπα, ζώα, πράγματα.
4. Το παιδί αναζητά ουσιαστικά μέσα σε προτάσεις/κείμενο. Εδώ ανάλογα με τις οδηγίες μπορούν να προκύψουν πολλές ασκήσεις:
- Να εντοπίσει όλα τα ουσιαστικά στο κείμενο
- Να εντοπίσει μόνο τα ουσιαστικά που δηλώνουν πρόσωπα/ζώα/πράγματα
- Να εντοπίσει μόνο τα αρσενικά/θηλυκά/ουδέτερα
- Να εντοπίσει μόνο τα ουσιαστικά σε ενικό/πληθυντικό αριθμό
- Να εντοπίσει μόνο τα αρσενικά πρόσωπα κλπ.
5. Το τελικό βήμα και το πιο σημαντικό είναι η σύνδεση των συσγκεκριμένων Ουσιαστικών με τις Αισθήσεις. Εδώ το παιδί συνειδητοποιεί ότι όλες οι λέξεις που ονομάσαμε ως συγκεκριμένα ουσιαστικά είναι αυτές που τις αντιλαμβανόμαστε με τις Αισθήσεις μας. Αυτό είναι και το στοιχείο που θα μας βοηθήσει έπειτα να τα διαχωρίσουμε από τα αφηρημένα ουσιαστικά!
Η σύνδεση με τις αισθήσεις γίνεται με έναν πολύ απλό και σύντομο τρόπο. Δημιουργούμε ένα λιτό σχεδιάγραμμα που δείχνει τις αισθήσεις και τα αισθητήρια όργανα. Έχουμε πολλές φορές τονίσει ότι τα σχεδιαγράμματα που απευθύνονται σε παιδιά με Δυσλεξία χρειάζεται να είναι αφαιρετικά ως προς τις λεκτικές πληροφορίες.
Ανάλογα με την ηλικία και τις παιδαγωγικές ανάγκες του παιδιού μπορούμε να φτιάξουμε ένα από τα σχεδιαγράμματα που ακολουθούν.
Σχεδιάγραμμα 1:
Σε ένα σκίτσο δείχνουμε εικονοποιημένα Ποιες είναι και Που εντοπίζονται οι αισθήσεις.
Σχεδιάγραμμα 2:
Με μια λίστα οργανώνουμε τον Αριθμό των αισθήσεων και τα Αισθητήρια όργανα για την κάθε μια. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη ζωγραφική ή έτοιμες εικόνες.
✺Εξ αποστάσεως παρέμβαση
✺Εξ αποστάσεως εποπτεία
Αυτό που θέλουμε να πετύχουμε με αυτή τη σύνδεση είναι η γνώση ότι τα Συγκεκριμένα ουσιαστικά είναι αυτά που βλέπουμε, ακούμε, μυρίζουμε, γευόμαστε και πιάνουμε. Μετά από αυτό, η μετάβαση στη διδασκαλία των αφηρημένων ουσιαστικών, θα είναι πολύ πιο εύκολη!
Tip!
Πολλές φορές τα μέρη δεν τα συμπεριλαμβάνουν στα πράγματα για αυτό και στο εκτυπώσιμο σχεδιάγραμμα φαίνονται ως ξεχωριστό στοιχείο!
✺ Τρόποι συνεργασίας:
- Ενημερωθείτε για τα Μαθήματα Ειδικής Αντιμετώπισης Δυσλεξίας at home εδώ
- Αν είστε ειδικοί θεραπευτές! Kάνετε κλικ στην εικόνα για να πάρετε πληροφορίες για τις εποπτείες εξ αποστάσεως σε ειδικούς παιδαγωγούς.
- Αν είστε γονείς! Αν μένετε εκτός Αθήνας κάνετε κλίκ στην εικόνα για να πάρετε πληροφορίες για την παρέμβαση εξ αποστάσεως σε παιδιά με Μαθησιακές δυσκολίες.
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & instagram
