Ακούω τις φωνούλες της λέξης! Φωνολογική επίγνωση σε παιδιά με Δυσλεξία

χρώμα,χαρτιά,φωνολογική,δυσλεξία

Τα κενά στη Φωνολογική επίγνωση σε παιδιά με Δυσλεξία είναι παράγοντας της αναγνωστικής τους δυσκολίας!

Ορισμένα παιδιά που αποφοιτούν από το Νηπιαγωγείο δεν έχουν κατακτήσει το επίπεδο της φωνολογικής επίγνωσης που αρμόζει στην αναπτυξιακή τους ηλικία. Η συστηματική εκπαίδευση αυτής της δεξιότητας καθίσταται αναγκαία καθώς έρευνες έχουν δείξει ότι οι δυσκολίες στην ανάγνωση σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες βασίζονται κατά πολύ στην χαμηλή της ανάπτυξη. 

Σύμφωνα με τις αρχές μιας Πολυαισθητηριακής και Κιναισθητικής διδασκαλίας δημιουργούμε ασκήσεις που συμμετέχουν οι αισθήσεις και η κίνηση. Η άσκηση Ακούω τις φωνούλες της λέξης! βοηθάει να χωρίσουμε τη λέξη σε συλλαβές και φωνήματα. Εξασκεί την ακουστική διάκριση και τη δεξιότητα της αναγνώρισης όλων των ηχητικών μονάδων μια λέξης.

Υλικά: άσπρη επιφάνεια (ασπροπίνακας), πολύχρωμες κάρτες

χρώμα,χαρτιά,φωνολογική,δυσλεξία


Πάνω σε μια άσπρη επιφάνεια συμβολίζουμε με χρωματιστά χαρτάκια το πλήθος των συλλαβών ή φωνημάτων της λέξης. Κάθε χρώμα είναι μια συλλαβή/φώνημα. Για παράδειγμα αν έχουμε τη λέξη μη-τέ-ρα ή έ-λ-α. Βάζουμε τα χαρτάκια στη σειρά και καθώς λέμε τη λέξη δείχνουμε το χρώμα που αντιστοιχεί στη κάθε συλλαβή/φώνημα. 

χρώμα,χαρτιά,φωνολογική,δυσλεξία


Μπερδεύουμε τα χρωματιστά χαρτιά και ζητάμε από το παιδί να τα βάλει πάλι στη σειρά και να συνθέσει μόνο του τη λέξη. Στο τέλος λέει πάλι τη λέξη, δείχνοντας τη κάθε συλλαβή ή φώνημα.

χρώμα,χαρτιά,φωνολογική,δυσλεξία

Έπειτα το παιδί μαθαίνει να χειρίζεται τις ηχητικές μονάδες της λέξης. 

Αρχικά το εκπαιδεύουμε στη διάκριση της θέσης της συλλαβής/φωνήματος. Αφαιρούμε την αρχική θέση και το παιδί λέει τη λέξη που προκύπτει. Για παράδειγμα στη λέξη /μη-τέ-ρα/ αφαιρώντας το /μη/ θα παραμείνει η λέξη /τέρα/ ενώ στη λέξη έ-λ-α θα παραμείνει η λέξη /λα/.

χρώμα,χαρτιά,φωνολογική,δυσλεξία


Ακριβώς το ίδιο θα γίνει και για την τελική θέση.

χρώμα,χαρτιά,φωνολογική,δυσλεξία


Άλλη μια παραλλαγή είναι η αντιμετάθεση των συλλαβών/φωνημάτων αλλάζοντας θέση στις χρωματιστές κάρτες. Για παράδειγμα η λέξη /μητέρα/ μπορεί να γίνει /τεμήρα/ και η λέξη 
/έλα/ να γίνει /λέα/.

χρώμα,χαρτιά,φωνολογική,δυσλεξία


Μπορούμε να συνεχίσουμε με άλλες δυο ασκήσεις:
  • Προσθέτουμε μια συλλαβή/φώνημα στη λέξη και το παιδί προφέρει τη λέξη που προκύπτει μετά την αλλαγή. Για παράδειγμα συμφωνούμε ότι το πράσινο χρώμα είναι η συλλαβή /μα/ ή το φώνημα /ο/ οπότε στη λέξη που χωρίζουμε σε συλλαβές θα γίνει μητέρα+μα=μητέραμα και στη λέξη που χωρίζουμε σε φωνήματα θα γίνει έλα+ο=έλαο
  • Αντικατάθιστούμε μια συλλαβή ή φωνήμα με άλλη συλλαβή ή φώνημα και πάλι το παιδί λέει την αλλαγμένη λέξη.


❝Δίνουμε πάντα όσα παραδείγματα είναι απαραίτητα για να κατανοήσει τι ακριβώς ζητάμε.❞



Αν αναζητάτε έναν τρόπο συνεργασίας ενημερωθείτε και μη διστάσετε να επικοινωνήσετε!


✺ Τρόποι συνεργασίας:

  • Ενημερωθείτε για τα Μαθήματα Ειδικής Αντιμετώπισης Δυσλεξίας at home εδώ 

  • Αν είστε ειδικοί θεραπευτές! 
    • Κλικ στην εικόνα τις για εποπτείες εξ αποστάσεως σε ειδικούς παιδαγωγούς.




  • Αν είστε γονείς! 
    • Κλίκ στην εικόνα για την παρέμβαση εξ αποστάσεως σε παιδιά με Μαθησιακές δυσκολίες.



  • Κλικ στην εικόνα για τις εποπτείες εξ αποστάσεως σε γονείς.





Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com

Dyslexia quote of the day!

μαθησιακή, δυσκολία, δυσλεξία, quote

Μέρος της δουλειάς του ειδικού παιδαγωγού είναι και η αντιμετώπιση της προκατάληψης του σχολικού & κοινωνικού περιβάλλοντος απέναντι στο δυσλεκτικό του μαθητή!



Ενημερωθείτε για:

  • Μαθήματα Ειδικής Αντιμετώπισης Δυσλεξίας at home εδώ .


  • Εποπτεία Ειδικών Παιδαγωγών εδώ


Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & twitter

Τι κάνουμε με τις άγνωστες λέξεις; 10 αποτελεσματικές στρατηγικές για παιδιά με Δυσλεξία

άγνωστες, λέξεις, κείμενο, στρατηγικές, δυσλεξία

Τι κάνουμε όταν το παιδί με Δυσλεξία έχει άγνωστες λέξεις;

Μια κύρια πηγή άγχους και δυσκολίας κατά την ανάγνωση κειμένου είναι οι άγνωστες λέξεις. Ο ικανός αναγνώστης έχει μάθει να ελέγχει παράλληλα με την ανάγνωση ποιες είναι οι λέξεις που δεν γνωρίζει και να καταφεύγει σε διορθωτικές τακτικές. Χρησιμοποιεί λεξικό, ρωτάει κάποιον άλλο να του εξηγήσει το νόημα της λέξης, αναλύει το νόημα της πρότασης και από τα συμφραζόμενα προσπαθεί να κατανοήσει τη σημασία της λέξης.
Τα παιδιά με δυσλεξία και ειδικές μαθησιακές δυσκολίες δεν έχουν αυτοματοποιήσει τη χρήση τέτοιων στρατηγικών για αυτό ο παιδαγωγός μέσα από μια σαφή και άμεση διδασκαλία είναι απαραίτητο να σχεδιάσει ένα πρόγραμμα συστηματικής ανάπτυξης και κατανόησης λεξιλογίου
Αυτό θα επιτευχθεί μέσα από την ανάγνωση κειμένων μέτριας δυσκολίας ακολουθώντας 10 αποτελεσματικές στρατηγικές:

1. Ο παιδαγωγός μπορεί αρχικά να διδάξει λέξεις που ξέρει ότι το παιδί θα συναντά συχνά και θα αποτελέσουν τη βάση για το άγνωστο λεξιλόγιο της χρονιάς.

2. Όταν εισάγεται μια νέα άγνωστη λέξη ο παιδαγωγός συνδέει τη λέξη με την προϋπάρχουσα γνώση του παιδιού. Μέσα από ερωτήσεις του τύπου: "Μήπως αυτή η λέξη σου θυμίζει κάποιο άλλο μάθημα;" "Μπορείς να περιγράψεις μια προσωπική σου εμπειρία που έχει σχέση με τη λέξη;" το παιδί παίρνει μέρος ενεργητικά στην κατανόηση των άγνωστων λέξεων και εξοικειώνεται με στρατηγικές που μπορεί να ακολουθήσει μόνο του στο μέλλον.

3. Μια άλλη τακτική είναι να δοθούν οι άγνωστες λέξεις πριν την ανάγνωση του κειμένου και να ζητήσουμε από το μαθητή να γράψει το νόημα τους. Μετά την ανάγνωση μπορεί να γίνει σύγκριση των απαντήσεων.

4. Όταν εξηγούμε μια άγνωστη λέξη δίνουμε βαρύτητα στην ιδιαίτερη σημασία της για να αποφύγουμε παρανοήσεις που οδηγούν σε γενικεύσεις πχ. για τη λέξη /νταλίκα/ θα πούμε ότι είναι ένα μεγάλο τροχοφόρο αλλά δεν είναι το ίδιο με ένα λεωφορείο

5. Δίνουμε ένα συνώνυμο στη θέση της λέξης που το παιδί δεν γνωρίζει για να κατανοήσει καλύτερα τη σημασία της πχ. αν έχουμε τη λέξη /ασφάλεια/ αντικαθιστούμε με τη λέξη προστασία

6. Χρησιμοποιούμε παράγωγα της άγνωστης λέξης για να συνδέσουμε την υπάρχουσα γνώση με τη νέα και για να κατοχυρώσουμε τη στρατηγική ότι "αν γνωρίζεις μια λέξη της ίδιας οικογένειας μπορείς να κατανοήσεις το νόημα και της δοσμένης λέξης" πχ. για τη λέξη /γιατρειά/ δίνουμε τις λέξεις γιατρός, γιατρεύω 

7. Επεκτείνουμε τη χρήση της λέξης. Αν για το μαθητή η λέξη /τροφή/ είναι μόνο το φαγητό εξηγούμε ότι για κάποιον "τροφή" είναι και η γνώση.

8. Καλό είναι να διδάσκουμε τις 4-5 άγνωστες λέξεις που είναι σημαντικές για την κατανόηση του συγκεκριμένου κειμένου για να μην υπάρχει υπερφόρτωση πληροφοριών.

9. Για κάθε άγνωστη λέξη που έμαθε ο μαθητής ο παιδαγωγός ζητά να σχηματίσει από μια προφορική πρόταση ώστε να γίνει σαφές πως έχει ξεκαθαρίσει το νόημα της λέξης.

10. Τέλος μπορεί να γίνει χρήση κάποιας από τις άγνωστες λέξεις ως συνώνυμη σε κείμενα ή ασκήσεις που έχει ήδη κάνει ο μαθητής. Έτσι αν για παράδειγμα το παιδί έχει απαντήσει γραπτά σε κάποια ερώτηση ή έχει γράψει πρόσφατα μια παράγραφο/έκθεση μπορούμε να ανατρέξουμε και να του ζητήσουμε να αντικαταστήσει τη λέξη που έχει χρησιμοποιήσει με αυτή που μόλις έμαθε πχ. /οικείος/ αντί για γνωστός.

Όλες αυτές οι στρατηγικές βασίζονται στην αρχή ότι το παιδί με μαθησιακές δυσκολίες χρειάζεται σαφήνεια στη διδασκαλία του. Έρευνες έχουν δείξει ότι η απλή εκμάθηση νέων λέξεων δε σχετίζεται άμεσα με τη βελτίωση του λεξιλογίου και της αναγνωστικής κατανόησης σε παιδιά με δυσλεξία και ειδικές μαθησιακές δυσκολίες.


Βασισμένο και στο βιβλίο: Μαθησιακές δυσκολίες και Εκπαιδευτική Πράξη, Σουζάνα Παντελιάδου


Ενημερωθείτε για:

  • Μαθήματα Ειδικής Αντιμετώπισης Δυσλεξίας at home εδώ .

  • Εποπτεία Ειδικών Παιδαγωγών εδώ


Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & twitter


Επιστροφή και νέα ξεκινήματα για την εκπαίδευση παιδιών με δυσλεξία!


Το blog ξεκινάει πάλι δυναμικά!

Ξεκινάμε για άλλη μια χρονιά, το ταξίδι μας στον κόσμο της εκπαίδευσης των παιδιών με Δυσλεξία και Ειδικές μαθησιακές δυσκολίες με αυτή τη βασική αλήθεια: 
'Ολοι οι άνθρωποι εκ φύσεως λαχταρούν να μάθουν!
Αυτό που μένει να κάνουμε λοιπόν για τα παιδιά που δυσκολεύονται να μάθουν με τον τρόπο που διδάσκουμε είναι να βρούμε τον τρόπο που μαθαίνουν.

Καλή αρχή!



Ενημερωθείτε για:

  • Μαθήματα Ειδικής Αντιμετώπισης Δυσλεξίας at home εδώ .

  • Εποπτεία Ειδικών Παιδαγωγών εδώ


Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & twitter