Παιδική παχυσαρκία ένας πραγματικός κίνδυνος!

Με την ηλικία των 5-12 χρόνων να είναι η πιο καθοριστική για την παχυσαρκία των παιδιών, η Ελλάδα κατέχει υψηλή θέση παγκοσμίως στη κλίμακα της παιδικής παχυσαρκίας. Το παρακάτω άρθρο, από το Πρόγραμμα πρόληψης της παιδικής παχυσαρκίας: Παιδειατροφή, εξηγεί όλα όσα πρέπει να ξέρουμε για το θέμα. Στο βίντεο παρουσιάζεται επίσης η κατάσταση της παιδικής παχυσαρκίας στην Ελλάδα και προσφέρονται ιδέες για πρωινό, σνακ και κυρίως γεύματα των παιδιών.

Τι είναι η παιδική παχυσαρκία;

Η παιδική παχυσαρκία αποτελεί σήμερα έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους της δημόσιας υγείας στην πλειοψηφία των αναπτυγμένων χωρών. Πρόκειται για μια επείγουσα υπόθεση καθότι ένα στα πέντε παιδιά είναι παχύσαρκο, ποσοστό το οποίο αυξήθηκε δραματικά μέσα στα τελευταία δέκα χρόνια.

Η παχυσαρκία αποτελεί μείζονα παράγοντα κινδύνου όχι μόνο για την υγεία των παιδιών αλλά και στη μετέπειτα ζωή τους ως ενήλικες. Συμβάλλει στην ανάπτυξη σχετικών ασθενειών, όπως οι καρδιοπάθειες και ο διαβήτης τύπου 2 και μειώνει το προσδοκώμενο όριο ζωής μέχρι και 13 χρόνια.

Μεγάλη προσοχή πρέπει να δοθεί στον τομέα της πρόληψης της παιδικής παχυσαρκίας, και μάλιστα από τα πρώτα στάδια της ζωής. Οι δράσεις του προγράμματος Παιδειατροφή Α επικεντρώνονται σε αυτόν ακριβώς τον τομέα και αφορούν παιδιά από 0 έως 12 ετών.

Πως μπορούμε να ξέρουμε αν το παιδί μας είναι παχύσαρκο;

• Για να καθορίσουμε αν ένα παιδί είναι παχύσαρκο ή όχι, δεν αρκεί να γνωρίζουμε το βάρος του ή απλά να παρατηρήσουμε τη σιλουέτα του. Χρησιμοποιούμε σήμερα αρχικά το ΔΣΜ (Δείκτης Σωματικής Μάζας): δείχνει τη σχέση μεταξύ του ύψους και του βάρους του παιδιού.

Βάρος ÷ Ύψος²

Μπορείτε να τον υπολογίσετε και μόνοι σας (βάρος σε κιλά και ύψος σε μέτρα).
Για παράδειγμα, αν το παιδί σας ζυγίζει 20κιλά και έχει ύψος 1,10μέτρα, η φόρμουλα είναι η εξής:
20÷1,10 x 1,10 ίσον 20÷1,21 = 16,5.
Το παιδί σας έχει ΔΣΜ ίσο με 16,5.

Στα παιδιά, οι κανονικές τιμές του ΔΣΜ αλλάζουν σύμφωνα με την ηλικία και το φύλλο.


Ποιες είναι οι αιτίες;

Τα αίτια εμφάνισης της παιδικής παχυσαρκίας είναι πολλά και διαφορετικά. Οι ειδικοί του χώρου ωστόσο αναγνωρίζουν δύο από αυτά ως τα πιο σημαντικά: τις λανθασμένες διατροφικές επιλογές και τη μειωμένη σωματική δραστηριότητα.

• Η Λανθασμένη Διατροφή: Πρόκειται ουσιαστικά για λανθασμένες διατροφικές επιλογές ως προς την ποσότητα αλλά και την ποιότητα των φαγητών. Το παιδί λαμβάνει μεγαλύτερη ποσότητα τροφής από αυτή που καταναλώνει ο οργανισμός του. Ιδιαίτερα επιβαρυντικό ρόλο μάλιστα παίζει η πρόσληψη λιπαρών τροφών που συνδέεται άμεσα με την αύξηση του σωματικού βάρους. Τα διάφορα σνακ που καταναλώνουν τα παιδιά στα ενδιάμεσα γεύματα καθώς και η υπερκατανάλωση fast-food συνδέεται άμεσα με την αύξηση του σωματικού τους βάρους.

• Η Έλλειψη Φυσικής Άσκησης: Η μειωμένη σωματική δραστηριότητα αποτελεί ένα εξίσου σημαντικό αίτιο για την επιδημία της παιδικής παχυσαρκίας. Σήμερα δυστυχώς παρατηρείται μία έντονη τάση προς τον καθιστικό και παθητικό τρόπο ζωής. Το παιδί δεν κινείται και δεν ασκείται αρκετά: π.χ. προτιμά να περνάει το χρόνο του μπροστά από μια οθόνη (τηλεόρασης, ηλεκτρονικού υπολογιστή, βίντεο-παιχνιδιών κ.λ.). Πρόσφατες μελέτες μάλιστα αποκαλύπτουν την άμεση σχέση ωρών τηλεθέασης και εμφάνισης της παιδικής παχυσαρκίας και συγκεκριμένα παρατηρήθηκε ότι η τηλεθέαση άνω των δύο ωρών ημερησίως αυξάνει σημαντικά το βάρος των παιδιών.

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι;

Οι επιπλοκές και οι κίνδυνοι από την παιδική παχυσαρκία μπορούν να χωριστούν σε δύο βασικές κατηγορίες: τα ψυχολογικά/κοινωνικά προβλήματα που δημιουργούν και τα προβλήματα υγείας.

• Για πολλούς ειδικούς, οι ψυχοκοινωνικές συνέπειες θεωρούνται και οι σημαντικότερες. Στην παιδική ηλικία, το παιδί αντιλαμβάνεται τον εαυτό μέσα από το βλέμμα των άλλων και αυτό οδηγεί συχνά σε προβλήματα και κινδύνους. Από το καθημερινό “πείραγμα” στο σχολείο μέχρι τις δυσκολίες στο να βρει ρούχα στο νούμερο του, μειώνεται η αυτοεκτίμηση του, δε νιώθει κοινωνικά αποδεκτό και αναζητά παρηγοριά σε ακραίες διατροφικές συμπεριφορές. Είναι ένας φαύλος κύκλος που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα. Η πρόληψη είναι η μόνη λύση.

• Ταυτόχρονα, δεν πρέπει να παραμελούμε τις επιπτώσεις που έχει η παχυσαρκία στην υγεία του παιδιού. Ιατρικές μελέτες, σε Ελλάδα, Ευρώπη αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο, συνδέουν την παιδική παχυσαρκία με σοβαρές ασθένειες όπως το μεταβολικό σύνδρομο, ο σακχαρώδης διαβήτης και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Μερικές μάλιστα από αυτές τις ασθένειες αναπτύσσονται σταδιακά και αμετάκλητα κατά την παιδική ηλικία αλλά εκδηλώνονται πολύ αργότερα, στην ενήλικη πλέον ζωή.

Τι μπορούμε να κάνουμε;

Είναι δυνατόν σήμερα να στρέψουμε τα παιδιά προς ένα τρόπο ζωής περισσότερο υγιή δίνοντας έμφαση στην ισορροπημένη διατροφή και τη φυσική άσκηση. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δίνεται στην αλλαγή των συνηθειών και της συμπεριφοράς του παιδιού αλλά και ολόκληρης της οικογένειας. Μόνο τότε η πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας είναι πραγματικά αποτελεσματική και συνεχής.

Είναι πολύ σημαντικό να δράσουμε στο ευρύτερο περιβάλλον του παιδιού όσο νωρίτερα γίνεται, ούτως ώστε να βρίσκεται σε μια ηλικία στην οποία είναι ακόμα δυνατό να αλλάξει τις συνήθειές του. Η ηλικία από 5-12 χρονών κρίνεται η πιο κρίσιμη καθότι αντιστοιχεί στην περίοδο κατά την οποία το παιδί είναι ιδιαίτερα δεκτικό στις συμβουλές που του παρέχουμε τόσο σε θέματα εκπαίδευσης όσο και διατροφικών γνώσεων.

Ξεφυλλίστε το βιβλίο (pdf) για να βρείτε 15 παραδείγματα ενός ισορροπημένου παιδικού πρωινού, ένα ενδεικτικό ημερήσιο πρόγραμμα διατροφής και υγιεινές παιδικές συνταγές.

Διαβάστε επίσης το "Το τέλειο κορίτσι". Νευρική ανορεξία.





Όροι χρήσης του βίντεο

Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολίων/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & twitter