Dyslexia at home: Ιανουαρίου 2012

"Γράψε στην άμμο εύκολα"! Άσκηση - παιχνίδι γραφής και δυσγραφίας.

Η εξοικείωση με την γραφή πρέπει να συμβαίνει απο την προσχολική ηλικία και να συνεχίζεται και στην σχολική ηλικία του παιδιού. Πολύ περισσότερο αν το παιδί αντιμετωπίζει δυσλεξία, δυσγραφία ή άλλες ειδικές μαθησιακές δυσκολίες που το εμποδίζουν να αποκτήσει άνεση και ευκολία στη γραφή.

Μια πολύ ενδιαφέρουσα άσκηση-παιχνίδι που προσφέρει την ευκαιρία στο παιδί να γράψει ενισχύοντας το πολυαισθητηριακά είναι η: "Γράψε στην άμμο εύκολα"!!

Υλικά: άμμο θαλάσσης (από την παραλία, καταστήματα γραφικής ύλης, φυτώριο), εργαλείο γραφής (πινέλο, μικρό ξυλάκι, ξύλινη κουτάλα, τσοπ στικ, μολύβι, χοντρό - λεπτό μαρκαδόρο, ξυλομπογιά κτλ)

Δραστηριότητα: Γεμίζουμε ένα πλατύ μπολ ή ένα ταψάκι με την άμμο, η οποία μπορεί να είναι και χρωματιστή για πιο ενδιαφέρον αποτέλεσμα και προτρέπουμε το παιδί να ξεκινήσει να κάνει σχέδια με το δάχτυλο του στην άμμο. Χρησιμοποιώντας αρχικά το δάχτυλο θα βοηθήσει να ενεργοποιηθούν καλύτερα όλοι οι υποδοχείς της αφής. Μετά απο λίγο μπορείτε να δώσετε ένα από τα εργαλεία γραφής το οποίο θα χρειαστεί να πιάσει το παιδί για να συνεχίσει το παιχνίδι του. Ενθαρρύνουμε, προτρέπουμε και ενισχύουμε με θετική διάθεση την όλη διαδικασία.

Οι οδηγίες ανάλογα με την ηλικία του παιδιού ή τις δυσκολίες που θέλουμε να αντιμετωπίσουμε μπορεί να είναι:

Να σχεδιάσει γραμμές: ίσιες, ζικ-ζακ, κάθετες, οριζόντιες, διαγώνιες, σπιράλ κτλ
Να σχεδιάσει σχήματα: τετράγωνο, κύκλο, τρίγωνο κτλ
Να συνεχίσει τα σχήματα που εσείς ξεκινήσατε να σχηματίζετε στην άμμο
Να σχεδιάσει μόνο του γράμματα
Να συνεχίσει τα γράμματα που εσείς αρχίσατε πχ. κάνετε ένα /ο/ και ζητάτε να σας το κάνει /α/ κα.
Να δουλέψετε την σωστή φορά των γραμμάτων με το δάχτυλο του στην άμμο πχ. το /ε/ κοιτάει προς τα δεξιά
Να γράψει λέξεις και προτάσεις.
Να ζωγραφίσει ότι θέλει.

Με αυτό τον τρόπο το παιδί σχηματίζει γράμματα και λέξεις χρησιμοποιώντας την αφή, η μορφή των γραμμάτων είναι πιο τρισδιάστατη απο ότι είναι στο χαρτί και τέλος είναι πιο ευχάριστο να γράφει στην άμμο απο ότι με το μολύβι στο τετράδιο του.

Απευθύνεται: Σε παιδιά που μαθαίνουν μόλις να γράφουν, που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην γραφή και χρειάζονται ένα πολυαισθητηριακό τρόπο ενίσχυσης και σε παιδιά όλων των ηλικιών ως ένα πολύ διασκεδαστικό παιχνίδι. Είναι ένα παιχνίδι που μπορούν να το προσφέρουν στα παιδιά οι γονείς, εκπαιδευτικοί και θεραπευτές.

Μπορείτε να δείτε πως το παιχνίδι “Άναψε το φως” βοηθάει στην κατάκτηση του τονισμού.

Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολίων/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & twitter

Μαθήτριες και ανήλικες ζωγραφίζουν στη φυλακή!

Οι κοινόχρηστοι χώροι τόσο του Τμήματος Μητέρων όσο και του Τμημ.Ανηλίκων ζωγραφίστηκαν από μαθήτριες κρατούμενες του Εργαστηρίου Ζωγραφικής της φυλακής, αλλά και από τις ίδιες τις ανήλικες.

Πριν

Μετά

"Σε κάθε κελί είναι συνήθως δυο μητέρες - δύο παιδιά."

Στις γυναικείες φυλακές του Ελεώνα Θήβας οι κρατούμενες μπορούν να έχουν μαζί τους τα παιδιά τους αν είναι μέχρι τριών χρονών.

Οι ανάγκες στις φυλακές είναι μεγάλες. Παρουσιάζονται ποια είναι τα βασικότερα πράγματα που μπορούν να καλύψουν τις τρέχουσες ανάγκες των φυλακών:

Σαμπουάν, αφρόλουτρα, οδοντόκρεμες, οδοντόβουρτσες, σερβιέτες, χαρτί υγείας, απορρυπαντικό για πλύσιμο ρούχων, υγρό καθαρισμού χώρου και σαπούνια

Τηλεκάρτες ΟΤΕ

Καπνό και τσιγάρα

Φόρμες γυμναστικής, φούτερ, (κυρίως μεγάλα μεγέθη) παντελόνια τζίν

Εσώρουχα και κάλτσες

Μπουφάν

Πετσέτες και σεντόνια

Αθλητικά παπούτσια

Παντόφλες

Πυτζάμες

Πάνες, παιδικά αφρόλουτρα, κρέμες περιποίησης, μωρομάντηλα.

Σετ φαγητού, μπιμπερό, θερμός, θηλές, πιπίλες

Καροτσάκια για μωρά, ριλάξ, βραστήρες, μπανάκια και γιογιό

Εκπαιδευτικά παιχνίδια εσωτερικού και εξωτερικού χώρου και άμμο θαλάσσης για τον εξωτερικό παιδότοπο

Χαρτί Α4, στυλό, blanco, είδη ζωγραφικής, υγρή κόλλα, σελοτέιπ, συρραπτικά

Ξενόγλωσσα λεξικά και βιβλία βαλκανικών γλωσσών

Επιτραπέζια παιχνίδια

Βιβλία σύγχρονης λογοτεχνίας και ψυχολογίας

DVD κινηματογραφικών ταινιών

Βιβλιοθήκες μελαμίνης τοίχου και ντέξιον για τα βιβλία

Εκτυπωτές και Η/Υ

Σόμπες αλογόνου, καλοριφέρ, μικρά αερόθερμα, ανεμιστήρες.

Μικρές (17΄) ή μεγάλες τηλεοράσεις και DVD player, ηχοσυστήματα.

Ψυγεία και καταψύκτες

Πλαστικό χρώμα εσωτερικού και εξωτερικού χώρου για ζωγραφική

Πλαστικά τραπέζια και καρέκλες

Ηλεκτρικά σίδερα και σιδερώστρες

Πιστολάκι για τα μαλλιά

Επίσης για όσους επιθυμούν να στείλουν ταχυδρομικά τις προσφορές τους στις φυλακές Ελεώνα, η διεύθυνση είναι: Κατάστημα Κράτησης Γυναικών Ελεώνα Θήβας, Ελεώνας Θήβας, Τ.Κ. 32200, Κοινωνική Υπηρεσία

Αν θέλετε να ακούσετε την φωνή των έγκλειστων γυναικών στις γυναικείες φυλακές της Θήβας μπορείτε να παρακολουθήσετε το βίντεο στο protagon.

πηγές: xeblogarisma, kkgeth

"Η παράξενη ιστορία". Άσκηση μνήμης και Δυσλεξία.

Η "παράξενη ιστορία" είναι κάτι που κάνουμε με τα παιδιά στις συνεδρίες όταν σκοπός είναι να εξασκήσουμε την μνήμη τους. Ιδιαίτερα η μνήμη εργασίας στα παιδιά με Δυσλεξία και ειδικές μαθησιακές δυσκολίες αδυνατεί να "δουλέψει σωστά". Έτσι λοιπόν ενώ έρευνες έχουν δείξει ότι η μακροπρόθεσμη μνήμη δεν επηρεάζεται, η βραχυπρόθεσμη μνήμη αδυνατεί να ανταποκριθεί. Αυτό σημαίνει ότι όταν το παιδί έχει διαβάσει το μάθημα της ιστορίας στο σπίτι και ενώ φαίνεται να το ξέρει δεν θα μπορέσει να το πει την επόμενη ημέρα στο σχολείο.

Λίγα λόγια για την μνήμη εργασίας ή βραχυπρόθεσμη μνήμη.

Η μνήμη εργασίας χρησιμοποιείται για να κρατήσει νέες πληροφορίες στο μυαλό προτού τις απορρίψει ή τις μεταφέρει στην μακροπρόθεσμη μνήμη.

Περιλαμβάνει τέσσερα βασικά στοιχεία:

ηχητική μνήμη (περιλαμβάνει φωνολογία)
οπτική μνήμη (περιλαμβάνει την ορθογραφία ή μορφές των λέξεων)
κίνηση ή διαδικαστική μνήμη (μερικές φορές ονομάζεται μνήμη συνήθειας, για παράδειγμα, η οδήγηση ενός ποδηλάτου)
σημασιολογική μνήμη (ασχολείται με την έννοια).

Ένα άτομο με δυσλεξία μπορεί να βιώσει μια αδυναμία σε κάποιο από αυτά τα κανάλια και αυτό να ασκήσει πίεση στις άλλες μορφές μνήμης (Mortimore, 2003).

Δραστηριότητα: Γράφουμε σε ένα χαρτί (με χρωματιστούς μαρκαδόρους αν θέλουμε) λέξεις στη σειρά που δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους πχ. καρότσι, καρότο, γιαγιά προσθέτοντας όλο και πιο πολλές λέξεις κάθε φορά. Ζητάμε απο το παιδί πρώτα να προσπαθήσει να δει τις λέξεις και μετά να τις πει με την σειρά. Η πλειοψηφία των παιδιών θα μπορέσει να πει κάποιες απο αυτές και όχι με την σειρά, ενώ θα δείξουν και δυσφορία στην διαδικασία. Τότε λέμε ότι "Αν αυτές τις λέξεις τις φτιάξω σαν μια γρήγορη και παράξενη ιστορία θα με βοηθήσει να τις θυμηθώ"! Λέμε λοιπόν την δική μας παράξενη ιστορία που μας έρχεται στο μυαλό με τις παραπάνω λέξεις πχ. "Ένα καρότσι με ένα καρότο χτύπησε την γιαγιά"! Αυτό θα το κάνουμε με όλο και πιο πολλές λέξεις κάθε φορά πχ. βιβλίο, κουβέρτα, σαμπουάν, αχινός και θα φτιάχνουμε μια νέα παράξενη ιστορία πχ. "Διάβαζα ένα βιβλίο κάτω από την κουβέρτα αφού είχα λουστεί με σαμπουάν αχινού"!

Σκοπός είναι αυτές τις ιστορίες να τις λέει το παιδί από μέσα του ενώ εμάς θα μας λέει μόνο τις λέξεις και θα ελέγχουμε πόσες είπε και με ποια σειρά. Στο τέλος μπορείτε να λέτε τις ιστορίες που φτιάξατε δυνατά για να διασκεδάσετε με την φαντασία του καθενός.

Εδώ είναι κάποιες απο τις ιστορίες που φτιάχτηκαν απο τα παιδιά στις συνεδρίες:

"Μια γάτα κάθισε πάνω στο αυτοκίνητο και έκανε κουπί"!

"Βρίσκομαι στο φεγγάρι και έχω ένα μπολ γεμάτο γέλιο"!

"Κάθομαι κάτω από ένα κυπαρίσσι και διαβάζω εφημερίδα που μιλάει για μια χώρα που είναι νόμος να πετάς γλάστρες στη θάλασσα"!

Μια διασκεδαστική και δημιουργική μνημονική τεχνική στην οποία το παιδί μαθαίνει πως να θυμάται ασύνδετα μεταξύ τους πράγματα ενώ καλλιεργεί και την φαντασία του.

Απευθύνεται: Σε παιδιά με προβλήματα απομνημόνευσης όπως παιδιά με Δυσλεξία, Διάσπαση προσοχής και άλλες μαθησιακές δυσκολίες αλλά και σε όλα τα παιδιά για να εξασκήσουν την φαντασία τους. Εύκολη να την κάνουν οι γονείς σαν ένα όμορφο επιτραπέζιο παιχνίδι με όλα τα μέλη της οικογένειας,οι εκπαιδευτικοί και οι θεραπευτές.

Αν θέλετε να μάθετε τις δυσκολίες και τα πλεονεκτήματα ενός δυσλεξικού διαβάστε: "Είμαι δυσλεκτικός. Τι με δυσκολεύει περισσότερο και σε τι είμαι καλύτερος;"

"Το έγραψα λάθος στο ψυγείο"(Β' μέρος). Άσκηση δυσλεξίας και πρώτης γραφής-ανάγνωσης.

Στο:"Το έγραψα λάθος στο ψυγείο"(Α' μέρος) σκοπός ήταν να φτιάξουμε μια άσκηση για το παιδί που θα χρειαζόταν να διορθώσει μέσα στην διάρκεια της ημέρας την λάθος λέξη που είχαμε "κολλήσει" στο ψυγείο. Αυτό συμβάλλει στην ενίσχυση της διαδικασίας να εγκαταστήσει οπτικό λεξικό το οποίο θα το βοηθάει να γράφει ορθογραφημένα.

Στο Β' μέρος θα χρησιμοποιήσουμε την ίδια τακτική για να διορθώσουμε προτάσεις.

Υλικά: χαρτί Α4, μαγνητάκια, μαρκαδόροι

Δραστηριότητα: Κόβουμε σε μικρά ορθογώνια κομμάτια ένα φύλλο Α4. Σε κάθε κομμάτι γράφουμε μια λέξη. Μπορούμε να γράψουμε τις λέξεις με χρωματιστούς μαρκαδόρους για να είναι πιο ελκυστικό το αποτέλεσμα. Στερεώνουμε τα κομμάτια με μαγνητάκια στο ψυγείο και σχηματίζουμε μια πρόταση στην οποία υπάρχει ένα "λάθος" στη σειρά των λέξεων. Ζητάμε από το παιδί να διορθώσει αυτό το λάθος. Στο σπίτι το παιδί μπορεί να διορθώσει την πρόταση οποιαδήποτε ώρα την ημέρας χωρίς πίεση. Το μέγεθος των προτάσεων που θα προκύψουν θα πρέπει να ακολουθούν το επίπεδο της αναγνωστικής ικανότητας του παιδιού ανάλογα με την ηλικία και την τάξη που φοιτά. Αν πρόκειται για παιδί που έχει Δυσλεξία ή άλλες ειδικές μαθησιακές δυσκολίες τότε η άσκηση αυτή θα προσαρμόζεται ανάλογα με το πρόγραμμα παρέμβασης που ακολουθεί και με το τι θέλουμε κάθε φορά να ενισχύσουμε.

Μια ενδεικτική πορεία δυσκολίας:

1. Κόβω το ψωμί.
2. Πετώ το τόπι ψηλά.
3. Εγώ πίνω πολύ γάλα κάθε μέρα.
4. Θέλω να αγοράσω ένα παγωτό χωνάκι.
5. Το όπλο εκπυρσοκρότησε και τραυμάτισε τον κυνηγό.
6. Το πλοίο αγκυροβόλησε στο λιμάνι, για να κατέβουν οι επιβάτες.

Απευθύνεται: Σε παιδιά στο στάδιο της πρώτης γραφής-ανάγνωσης για την εξοικείωση στον σχηματισμό απλών προτάσεων. Στα μεγαλύτερα παιδιά για να εφαρμόσουν κανόνες που ήδη ξέρουν ώστε να φτιάξουν ολοκληρωμένες προτάσεις. Τέλος στα παιδιά με Δυσλεξία/μαθησιακές δυσκολίες που θα εξασκηθούν στο να εκφράζουν ένα νόημα βάζοντας τις λέξεις σε λογική σειρά. Μπορεί να γίνει από γονείς, εκπαιδευτικούς και θεραπευτές.

Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολίων/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & twitter

ε ή 3; Καθρεφτική γραφή σε παιδιά με δυσλεξία.

Το κείμενο είναι γραμμένο στην αγγλική γλώσσα στο οποίο όμως είναι εμφανής η αδυναμία του παιδιού στην απόδοση της αριστερόστροφης γραφής.

Η καθρεφτική γραφή αποτελεί βασικό σύμπτωμα της δυσλεξίας και εμφανίζεται πολύ συχνά στα γραπτά των παιδιών που αντιμετωπίζουν ειδικές μαθησιακές δυσκολίες. Πρόκειται για την γραφή που δεν έχει αριστερόστροφο προσανατολισμό και είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι μπορείς να την διαβάσεις μέσα απο αντανάκλαση του ειδώλου της, δηλ. είναι σαν να την διαβάζεις μέσα απο έναν καθρέφτη. Συχνά παραδείγματα στα γραπτά των παιδιών είναι η σύγχυση πχ. του ε και 3, του 6 και 9 κτλ.

Η γραφή είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων όπως πχ. οπτικοκινητικός συντονισμός, ανάπτυξη των μικρών μυών της παλάμης και για αυτό όταν ένα παιδί σχολικής ηλικίας εμφανίζει τέτοια χαρακτηριστικά στο γραπτό του είναι χρήσιμο να διερευνηθεί περαιτέρω.

Άλλο ένα παράδειγμα καθρεπτικής γραφής: "Γράφει και είναι σαν να μπορείς να το δεις μέσα απο καθρέφτη".

"Ορίστε που όλο δεν γράφεις και δεν γράφεις"!!

Ο 8χρονος Κ έχει Δυσλεξία, Δυσγραφία και Διάσπαση προσοχής με επακόλουθο στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού η επίδοση του να είναι όλο και πιο αδύναμη. Το διάβασμα στο σπίτι διαρκούσε 8-9 ώρες καθημερινά και οι σχέσεις του παιδιού με τους γονείς και την δασκάλα του είχαν ξεκινήσει να είναι δυσλειτουργικές. Ακολούθησε αξιολόγηση και διαπιστωθηκε ότι το παιδί αντιμετωπίζει ειδικές μαθησιακές δυσκολίες με σύσταση να ξεκινήσει άμεσα ειδική αγωγή για την αντιμετώπιση τους.

Μετά απο ένα μήνα προγράμματος, σε μια συνεδρία μας, ο 8χρονος Κ έκανε μια άσκηση στην οποία έπρεπε να γράψει τρεις προτασούλες που θα εμπεριείχαν απο μια συγκεκριμένη λέξη η κάθε μια. Καθώς έγραφε λοιπόν και ολοκλήρωνε την άσκηση λέει μόνος του:

"Ορίστε που συνέχεια όλο Κώστα δεν γράφεις και δεν γράφεις"!!!

Μπορείτε να διαβάσετε και άλλα ενδιαφέροντα λόγια παιδιών εδώ.

*Τα στοιχεία του παιδιού είναι παραποιημένα για την τήρηση του προσωπικού απορρήτου.

Επικοινωνούν μέσα απο τις κινήσεις! Ένα βίντεο και το παιδικό νοηματικό λεξικό.

Στο βίντεο (διαθέτει και υπότιτλους) η Ava, ένα μικρό κωφό κοριτσάκι 24 μηνών κάνει μια απολαυστική συζήτηση με την μαμά της μέσα απο την Νοηματική Γλώσσα που της έμαθαν.

Τα γλωσσικά μέσα που χρησιμοποιεί η Ελληνική Νοηματική Γλώσσα (όπως και οι άλλες νοηματικές γλώσσες) για να διατυπώσει τις έννοιες και για να δημιουργήσει μορφολογία και σύνταξη, βασίζονται στην κίνηση των χεριών, στην στάση ή στην κίνηση του σώματος, και στην έκφραση του προσώπου. Οι βασικές μονάδες του λόγου (τις οποίες η επιστήμη της γλωσσολογίας ονομάζει γλωσσικά σημεία) της ΕΝΓ ονομάζονται νοήματα. Τα νοήματα μπορούν να έχουν λεξική ή γραμματική σημασία, ακριβώς όπως τα μορφήματα και οι λέξεις στις φυσικές γλώσσες.

Το παιδικό λεξικό του έργου ΝΟΗΜΑ

Το παιδικό λεξικό του έργου ΝΟΗΜΑ περιέχει 500 εικονογραφημένες λέξεις της ΕΝΓ. Απευθύνεται σε παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας τα οποία μπορεί να είναι ακούοντα (κωφών γονέων) ή κωφά (κωφών ή ακουόντων γονέων). Τα λήμματα είναι απλές λέξεις καθημερινής χρήσης, ταξινομημένα σύμφωνα με τις χειρομορφές της ΕΝΓ. Όλα τα λήμματα διαθέτουν μετάφραση στα νέα ελληνικά και μεταγραφή στο ελληνικό δακτυλικό αλφάβητο (ΕΔΑ). Τα σκίτσα και οι φωτογραφίες που συνοδεύουν τα λήμματα απευθύνονται ειδικά στους νεαρούς χρήστες του λεξικού, που συχνά καταφεύγουν στην αναζήτηση λέξεων ξεκινώντας από το φωτογραφικό υλικό. Το λεξικό συνοδεύεται από το παιχνίδι Λεξιπλάστης, το οποίο επιτρέπει στον χρήστη να ελέγχει και να εμπλουτίζει τις γνώσεις του σχηματίζοντας λέξεις. Το σημαντικότερο όμως ρόλο στο λεξικό αυτό παίζουν οι βιντεοσκοπημένες λέξεις της ΕΝΓ, η εκμάθηση των οποίων αποτελεί και τον τελικό εκπαιδευτικό στόχο του προγράμματος.

Η σελίδα του λεξικού ΝΟΗΜΑ η οποία περιλαμβάνει και μία σύνδεση με δείγμα του λεξικού.
Ένα κατάλογο με on-line λεξικά νοηματικής γλώσσας από όλον τον κόσμο θα βρείτε στη σελίδα νοηματικών λεξικών του translatum.

πηγη:translatum.gr

"Απο τη γραμματική στην Ορθογραφία". Βιβλίο ασκήσεων.

Ένα βιβλίο με όμορφη εικονογράφηση για όλες τις τάξεις του Δημοτικού που προσφέρει ενδιαφέρουσες ασκήσεις ορθογραφίας μέσα από τους βασικούς κανόνες γραμματικής.

Μπορεί να αποτελέσει την βάση για να σχεδιαστούν και νέες ασκήσεις ορθογραφίας που μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά που αντιμετωπίζουν μικρές ή μεγαλύτερες δυσκολίες στην ορθογραφία εξαιτίας ειδικών μαθησιακών δυσκολίων/Δυσλεξίας.
Συγγραφέας: Παίζη Μαρία
Εκδόσεις: Ελληνικά Γράμματα

*Πλέον κυκλοφορεί απο τις εκδόσεις Γλαύκη
Μπορείτε να δείτε επίσης τον Πρακτικό οδηγό για τις Μαθησιακές Δυσκολίες και "Τα γράμματα χορεύουν".

Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολίων/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & twitter

"Έλα να δούμε το φως"! Ένα όμορφο παιχνίδι για την ταξινόμηση.

Παιχνίδια που εκπαιδεύουν το παιδί να χωρίζει και να ταξινομεί αντικείμενα ανάλογα με κάποιο χαρακτηριστικό τους θα το βοηθήσουν να αντιληφθεί την πολλαπλότητα των ιδιοτήτων που "κρύβει" κάθε αντικείμενο πχ. το χαρτί= βρέχεται, ελαφρύ, σκίζεται, λεπτό, γράφουμε σε αυτό κτλ. Αυτό σημαίνει ότι κάθε αντικείμενο μπορεί να ανήκει σε πολλές κατηγορίες όπως αργότερα και ο αριθμός πχ. 2 είναι ζυγός, είναι μικρότερος απο το 5, μεγαλύτερος απο το 1, είναι πριν απο το 3 και μετά απο το 1 κτλ. Με αυτό τον τρόπο ομαδοποιώντας και επανομαδοποιώντας θα προκύψει να κάνουν και άλλες χρήσιμες προμαθηματικές πράξεις όπως: συγκρίσεις, να βάλουν σε σειρά κάποια αντικείμενα κα.
Η ταξινόμηση των απλών αντικειμένων στην αρχή είναι η ίδια διαδικασία όταν θα πρέπει αργότερα το παιδί να κατηγοριοποιήσει γλωσσικές πληροφορίες σε κανόνες γραμματικής πχ. η λέξη παιδί είναι ουσιαστικό, ουδέτερο, ενικός, τελειώνει σε /-ι/ κτλ.

Υλικά: πολλά διαφορετικά αντικείμενα (μπλούζα, χαρτόνι, χαρτί, πετσέτα, τουβλάκι, μπολ, πιάτο, κουβέρτα, σεντόνι κα), φακό ή δυνατό φυσικό φως

Δραστηριότητα: Παίρνουμε ένα, ένα απο τα αντικείμενα και κοιτάμε μαζί με το παιδί αν περνά το φως του φακού ή του ήλιου μέσα απο αυτά. Χωρίζουμε σε κατηγορίες ανάλογα με το αν περνάει ή όχι το φως απο μέσα τους. Ενθαρρύνουμε το παιδί να δοκιμάσει καθένα απο τα υλικά. Μπορεί επίσης για να εμπλουτιστεί το παιχνίδι, να χρωματίσει το παιδί χαρτιά και να περνάει το φως απο μέσα για να δει πως το φως "βάφεται" κάθε φορά το αντίστοιχο χρώμα. Η διάρκεια και σε αυτή την δραστηριότητα δεν χρειάζεται να υπερβαίνει το ενδιαφέρον του παιδιού.

Λεξιλόγιο: διαχωρίζω, ταξινομώ, μέλος, ομάδα, ομαδοποιώ, κατηγορία, όμοια, διαφορετικά, χαρακτηριστικό, στοιχείο κα

Απευθύνεται: Σε όλα τα παιδιά από 3 ετών για ανάπτυξη της προμαθηματικής έννοιας της ταξινόμησης και σε παιδιά με Δυσαριθμησία, Δυσλεξία και άλλες μαθησιακές δυσκολίες που χρειάζεται να κατανοήσουν την έννοια της κατηγοριοποίησης.
Ανακαλύψτε και το "Ζεστά και κρύα κέρματα". Ένα παιχνίδι των αισθήσεων.

Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολίων/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & twitter

Με ποια σειρά μαθαίνουν τα παιδιά να αναλύουν την γλώσσα; Μια απλή άσκηση πρώτης γραφής-ανάγνωσης και δυσλεξίας!

Όλοι μαθαίνουμε να αναλύουμε την γλώσσα στους ήχους που την σχηματοποιούν δηλ. τα γράμματα, φωνήματα και τους φθόγγους με συγκεκριμένη σειρά. Πρώτα καταλαβαίνουμε τις λέξεις, έπειτα τις συλλαβές και τέλος φτάνουμε στα γράμματα.

Μια μικρή παρουσίαση της σειράς με την οποία το παιδί μαθαίνει να αναλύει την γλώσσα:

1. Αρχικά συνειδητοποιεί ότι η κάθε πρόταση αποτελείται απο ξεχωριστές λέξεις οπότε και τις ενώνουμε με τον σωστό τρόπο για να φτιάξουμε προτάσεις οι οποίες μεταφέρουν κάποιο νόημα. Σε αυτό το στάδιο γίνεται αντιληπτό ότι η κάθε λέξη έχει ύπαρξη απο μόνη της και μπορούμε να την χρησιμοποιήσουμε μέσα σε διαφορετικές κάθε φορά προτάσεις. Οπότε είναι αυτονόητο για το παιδί ότι η λέξη "δώσε" μπορεί να "χωρέσει" σε διαφορετικές προτάσεις ανάλογα με το τι θέλεις κάθε φορά να σου δώσουν όπως: "Δώσε μου το ποτήρι" ή "Δώσε μου το μολύβι" κτλ

2. Το επόμενο βήμα είναι το παιδί να αντιληφθεί την αυτονομία της φωνητικής συλλαβής μέσα στις λέξεις. Αυτό συμβαίνει πριν το παιδί μάθει τα γράμματα, φωνήματα της γλώσσας. Σε αυτή την φάση το παιδί πρέπει να καλλιεργήσει την φωνολογική συνειδητότητα σε επίπεδο συλλαβής.

Πρέπει δηλαδή να μάθει:

α) Να αναλύει τις λέξεις σε συλλαβές πχ. μήλο= μή-λο, καπέλο= κα-πέ-λο κτλ.

β) Να συνθέτει συλλαβές για να φτιάξει μια λέξη πχ. μή-λο=μήλο, κα-πέ-λο= καπέλο κτλ.

γ) Να ακούει την κάθε συλλαβή και να μπορεί να αναγνωρίζει την ύπαρξη της και σε άλλες λέξεις πχ. η συλλαβή "μα" υπάρχει στις λέξεις: μαμά, καμάρι, ψέμα

δ) Να αναγνωρίζει την θέση της συλλαβής πχ. η συλλαβή "λα" είναι σε διαφορετική θέση στις λέξεις: λάμπα, σαλάτα, σόλα

ε) Να μπορεί να αφαιρέσει, προσθέσει, να αλλάξει την θέση των συλλαβών στις λέξεις, να αντικαταστήσει μια συλλαβή με κάποια άλλη σε μια λέξη πχ. "Τι μένει όταν στην λέξη "νερό" βγάλω την συλλαβή "νε"; ή "Τι γίνεται όταν στην λέξη "μαμά" βάλω την συλλαβή "κα" στο τέλος;" κτλ.

στ) Να αντιλαμβάνεται την ομοιοκαταληξία των λέξεων πχ. γέρος - μέρος κτλ.

Για να δουλέψουμε την αυτονομία της συλλαβής, δηλ για να μπορέσει το παιδί να αντιλαμβάνεται την ύπαρξη της συλλαβής μέσα στην λέξη, πρέπει αρχικά να την ακούσει, έπειτα να την ξεχωρίσει και τελικά να την αναγνωρίζει σαν ένα κομμάτι μέσα στην λέξη.

3. Μόλις το παιδί κατανοήσει την αυτονομία της συλλαβής θα περάσει στο επόμενο στάδιο που είναι να μπορεί να αναγνωρίζει και να χειρίζεται τη μικρότερη γλωσσική μονάδα, δηλ. το γράμμα.

Τα περισσότερα παιδιά έχουν κατακτήσει την αυτονομία της συλλαβής πριν το δημοτικό. Τα παιδιά με δυσλεξία όμως ακόμα και όταν μπουν στο δημοτικό είναι πολύ πιθανό να δυσκολεύονται ήδη απο αυτό το στάδιο, οπότε και είναι απαραίτητο να γίνουν ασκήσεις - παιχνίδια για να συνειδητοποιήσει το κάθε παιδί με δυσλεξία ότι οι λέξεις χωρίζονται σε συλλαβές.

Μια απλή τέτοια άσκηση που μπορούν να κάνουν οι γονείς, εκπαιδευτικοί και θεραπευτές είναι η "Θα ζωγραφίσουμε τις συλλαβές" στην οποία θα χρησιμοποιήσουμε οπτική ενίσχυση για να βοηθήσουμε το παιδί να ξεχωρίσει και σχηματικά τις συλλαβές στην λέξη. Έτσι σχηματίζουμε σε ένα χαρτί ή τετράδιο μικρά τετράγωνα κουτάκια και καθώς χωρίζουμε με την φωνή μας την λέξη σε συλλαβές δείχνουμε και πόσα κουτάκια αντιστοιχούν πχ. Για την λέξη "γάτα" οι συλλαβές είναι " γά-τα" και άρα ένα κουτάκι για κάθε συλλαβή. Για να παίξουμε και να κρατήσουμε το ενδιαφέρον του μπορούμε να το κάνουμε ακόμα πιο βιωματικά ζητώντας απο το παιδί να ζωγραφίζει τα αντίστοιχα κουτάκια των συλλαβών σε κάθε λέξη που θα ακούει πχ. "Πόσα κουτάκια θα ζωγραφίσεις στην λέξη "μέλι"; Επίσης το παιδί αντι να ακούει μόνο λέξεις μπορεί και να βλέπει και εικόνες λέξεων απο πχ. περιοδικά, internet, παραμύθια κτλ. και να κάνει το ίδιο πράγμα.
Ξεκινάμε με απλές δισύλλαβες λέξεις της μορφής σύμφωνο/φωνήεν πχ. μωρό και δυσκολεύουμε σιγά, σιγά.

Δείτε και την απλή άσκηση-παιχνίδι δυσλεξίας: Είναι εύκολο με το γυαλόχαρτο!

Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολίων/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & twitter

Δεν είμαι ο μοναδικός!

Στη συνεδρία μας με ένα αγόρι της Ε' Δημοτικού με το οποίο κάνουμε πρόγραμμα αντιμετώπισης των μαθησιακών του δυσκολιών λόγω της δυσλεξίας του.

"Κυρία μετά απο εμένα θα πάτε σε άλλο παιδί;"
"Ναι σε ένα αγοράκι"
"Αυτός τι τάξη πάει;"
"Σαν και εσένα Ε' Δημοτικού"
"Και δηλαδή αυτός που δυσκολεύεται;"
"Δεν μπορεί να διαβάσει καλά, δυσκολεύεται στην ορθογραφία."
" Ναι, ναι καταλαβαίνω πάνω κάτω. Οπότε δεν είμαι και ο μοναδικός έτσι δεν είναι;....."

Μπορείτε να διαβάσετε για τον μικρό 7χρονο που:"Κάνει κακά πράγματα στο σχολείο".

Διαβάστε και άλλους διαλόγους απο τις συνεδρίες με τα παιδιά στα προγράμματα "Δυσλεξία at home" εδώ

Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολίων/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & twitter

"Θα παίξουμε με τις παλιές φωτογραφίες"! Παιχνίδι αντιστοίχησης ένα προς ένα.

Η αντιστοίχηση ένα προς ένα σημαίνει ότι το παιδί θα συνταιριάζει ένα αντικείμενο με άλλο ένα. Αυτό το απλό συνταίριασμα είναι το βήμα για να ακολουθήσει φυσικά η διάταξη σε σειρά συνόλων, δηλ. να μπορεί το παιδί να βάλει στη σειρά αντικείμενα ανάλογα με το μέγεθος τους. Επίσης το παιδί εξασκείται και εσωτερικεύει το λεξιλόγιο που αργότερα θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσει με τους αριθμούς πχ. ζευγάρι, ίδιο, μεγαλύτερο, μικρότερο κτλ. Τέλος θα βοηθήσει να λείψουν τα λάθη που κάνει στην αρίθμηση όταν πχ. μετρά ένα άτομο δύο φορές ή το παραλείπει τελείως κτλ.
Υλικά: παλιές και πρόσφατες φωτογραφίες του παιδιού και όλων των μελών της ευρύτερης οικογένειας, μαλλί πλεξίματος ή καλαμάκια ή κλωστή ή κορδέλες ή κορδόνια κα.
Δραστηριότητα: Βρίσκουμε παλιές και πρόσφατες φωτογραφίες του παιδιού και άλλων μελών της οικογένειας πχ. μαμά, μπαμπάς, αδέρφια, γιαγιά, παππούς, ξαδέρφια, φίλοι κτλ. Τις βάζουμε πάνω σε μια επιφάνεια (πάτωμα, τραπέζι, κρεβάτι) και χωρίζουμε σε δύο σύνολα τις παλιές απο τις νέες και εξηγούμε ποιοι είναι αυτοί που βλέπουμε. Αφού το παιδί μπορεί να αναγνωρίσει τα πρόσωπα τότε ξεκινάμε να ενώνουμε μία προς μία την νέα φωτογραφία με την παλιά φωτογραφία του καθενός. Καλό είναι η κάθε φωτογραφία να έχει ζευγάρι. Για να γίνει κατανοητή η ένωση ακόμα πιο καλά βάζουμε το παιδί να "ενώσει" τις φωτογραφίες μία προς μία με ένα καλαμάκι ή ένα κομμάτι μαλλί πλεξίματος κτλ.
Στο τέλος παρατηρούμε μαζί του αν οι παλιές φωτογραφίες είναι περισσότερες ή λιγότερες ή ίσες με τις νέες. Αν έχει περισσέψει κάποια τότε ενθαρρύνουμε να μας πει ποιο σύνολο τελικά έχει πιο πολλές και ποιο λιγότερες.
Λεξιλόγιο: Όσο παίζετε ενθαρρύνετε το παιδί να περιγράφει τι κάνει και να χρησιμοποιείτε λέξεις όπως: ένα προς ένα, για την κάθε νέα φωτογραφία και μία παλιά, ζευγάρι, ταιριάζω, λιγότερες, περισσότερες, ίσες, σύνολο, μέλος κτλ.
Απευθύνεται: Σε όλα τα παιδιά απο 3 ετών για να παίξουν και να εξασκηθούν μαζί με τους γονείς, εκπαιδευτικούς και θεραπευτές στην αντιστοίχηση ένα προς ένα καθώς και σε παιδιά που χρειάζονται ενίσχυση στην ανάπτυξη των προμαθηματικών εννοιών πχ. παιδιά με ανωριμότητα.
Μπορείτε να δείτε το "Φτάνουν για όλους;" που είναι άλλο ένα παιχνίδι αντιστοίχησης.
Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολίων/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & twitter

Τι ισχύει στην αξιολόγηση παιδιών με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες;

Η διάγνωση ενός παιδιού με Δυσλεξία είναι μια υπόθεση που αναφέρεται σε έναν ολοκληρωμένο αξιολογικό έλεγχο του ίδιου του παιδιού και του περιβάλλοντος του. Με αυτόν τον τρόπο μέσα απο τεστ, ερωτηματολόγια και ένα πλήρες ιστορικό θα μπορέσουν να αποκλειστούν άλλοι παράγοντες οι οποίοι θα μπορούσαν να αποτελούν αιτίες για την σχολική υποεπίδοση του παιδιού.

Για να διαγνωστεί ένα παιδί με Δυσλεξία θα πρέπει:

1. Να έχει εισαχθεί στην εγγράμματη παιδεία εφόσον η δυσλεξία αποτελεί μια ειδική μαθησιακή δυσκολία που αφορά πχ. στην ανάγνωση, στην ορθογραφία, στην αποστήθιση κτλ.

2. Να φοιτά συστηματικά και σε καθημερινή βάση στο σχολείο για να αποφευχθεί η ελλιπής εκπαίδευση να γίνει επιβαρυντικός παράγοντας στην επίδοση των σχολικών του δεξιοτήτων.

3. Να εξεταστεί αν η χαμηλή σχολική του επίδοση επιβαρύνεται απο ένα δυσλειτουργικό οικογενειακό περιβάλλον οπότε υπεισέρχονται και άλλοι ψυχολογικοί παράγοντες.

4. Με ειδικά τεστ νοημοσύνης να μετρηθούν λεκτικές και μη λεκτικές ικανότητες του παιδιού. Ο βαθμός της νοητικής ανάπτυξης είναι απαραίτητος εφόσον είναι ενδεικτικό ότι ένας μέσος ή ανώτερος δείκτης νοημοσύνης σε σχέση με την χαμηλή επίδοση του στο σχολείο υποδεικνύει την πιθανή ύπαρξη ειδικών μαθησιακών δυσκολιών.

5. Να μην αποδίδονται οι δυσκολίες μάθησης του παιδιού σε δυσλειτουργία των αισθητηριακών του οργάνων.

6. Με ειδικά τεστ θα αξιολογηθούν διάφορες δεξιότητες όπως: ανάγνωση, γραφή, ορθογραφία και θα ελεγχθεί η ικανότητα της ακουστικής και οπτικής διάκρισης, η ομιλία κα.

Ενημερωθείτε για τα Μαθήματα Ειδικής Αντιμετώπισης Δυσλεξίας at home εδώ

Άσπα Μητρακάκη

Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & twitter

"Βρέχει γάτες και σκύλους"!! Αυτισμός.

Αυτή η ζωγραφιά απεικονίζει με απόλυτο ρεαλισμό μια μεταφορική φράση που χρησιμοποιούν οι Άγγλοι όταν βρέχει: "Rains Cats & Dogs"!! (βρέχει γάτες και σκύλους) κατα το δικό μας "Βρέχει καρεκλοπόδαρα"!

Ένα παιδί με αυτισμό που ζει στην Αγγλία λοιπόν το ζωγράφισε!

Περισσότερες ζωγραφιές παιδιών μπορείτε να απολαύσετε εδώ ενώ μπορείτε να μάθετετε τι λένε τα παιδιά μας όταν ζωγραφίζουν;

ζωγραφιά: noesi.gr

Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολίων/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & twitter

Κεντάω το σουρωτήρι! Άσκηση λεπτής κινητικότητας για Δυσγραφία/Δυσλεξία.

Η γραφή βρίσκεται στην κορυφή της πυραμίδας των λεπτών κινήσεων που κάνουν τα δάχτυλα των χεριών μας. Για να πετύχουμε να πιάσουμε το μολύβι με τον σωστό τρόπο, να ασκήσουμε την σωστή πίεση στο χαρτί, να συντονίσουμε αποτελεσματικά το χέρι μας με το μάτι μας και να σχηματίσουμε τις μορφές των γραμμάτων υπάρχουν πολλοί μηχανισμοί οι οποίοι παίρνουν μέρος. Το παιδί απο νωρίς είναι σημαντικό να συμμετέχει σε δραστηριότητες που ενισχύουν την λεπτή κινητικότητα των άνω άκρων και τον οπτικοκινητικό συντονισμό.

Επίσης τα παιδιά που αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες πχ. Δυσλεξία, Δυσγραφία, Δυσορθογραφία και δυσκολεύονται στην γραφή χρειάζεται να κάνουν ασκήσεις που θα τους βοηθήσουν να ενισχύσουν τα όργανα γραφής περισσότερο. Μια τέτοια άσκηση είναι η: "Κεντάω το σουρωτήρι"!

Υλικά: ένα μεγάλο σουρωτήρι, χρωματιστά σύρματα καθαρισμού πίπας (pipe cleaners) ή καλαμάκια ή κορδόνια παπουτσιών ή μια μεγάλη χοντρή βελόνα (στρογγυλεμένη άκρη) που θα έχουμε περάσει χρωματιστή, χοντρή κλωστή πλεξίματος. Προσέξτε με τη βελόνα να υπάρχει συνεχής επίβλεψη!

Δραστηριότητα: Βάζουμε το σουρωτήρι ανάποδα και κάνουμε πρώτα εμείς μερικές δοκιμές για να καταλάβει τι πρέπει να κάνει. Έπειτα ζητάμε απο το παιδί να το κάνει μόνο του και στην αρχή μπορεί να χρειαστεί να το βοηθήσουμε καθοδηγώντας το χέρι του. Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού μπορούμε να ζητήσουμε απλά να περνάει το κορδόνι ή να κάνει και σχήματα πχ. Μπορείς να μου κάνεις ένα τρίγωνο; Ακόμα μπορούμε να σχεδιάσουμε πάνω στο σουρωτήρι εύκολα σχήματα με μια ξυλομπογιά πχ.τετράγωνο, τρίγωνο και να του ζητήσουμε να τα σχηματίσει. Η διάρκεια, ανάλογα με την ηλικία μπορεί να είναι απο λίγα λεπτά μέχρι όσο το παιδί το θεωρεί διασκεδαστικό.

Tip:

Για τους γονείς είναι μια πρωτότυπη, διασκεδαστική ειδική άσκηση ενίσχυσης που μπορεί να απασχολήσει το παιδί στο σπίτι!

Απευθύνεται: Σε παιδιά απο 3 χρονών και σε παιδιά σχολικής ηλικίας που αντιμετωπίζουν πρόβλημα Δυσγραφίας και χρειάζεται να ενισχύσουν την κιναισθητική αντίληψη στα άνω άκρα. Μπορεί να γίνει απο θεραπευτές, εκπαιδευτικούς και γονείς.