14 προφορικές ασκήσεις Φωνολογικής ενημερότητας για παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες!

κορίτσι, γράφει, προφορικές, φωνολογική, δυσλεξία

 
Με τη φωνολογική επίγνωση το άτομο κατανοεί την εσωτερική δομή της γλώσσας.


❝Το πλήθος των διαφορετικών τρόπων χειρισμού και επεξεργασίας των λέξεων, των συλλαβών ή των φωνημάτων διαμορφώνει ένα μωσαϊκό δεξιοτήτων με κυριότερα συστατικά την ανάλυση, τη σύνθεση, τη διάκριση, την απομόνωση, την αφαίρεση και την αντιστροφή των φωνολογικών μονάδων (Yopp, 1988)❞

 

Υπάρχουν πλήθος ερευνών που συσχετίζουν τη φωνολογική επάρκεια με την αναγνωστική δεξιότητα. Πριν ακόμα το παιδί εισαχθεί στην εγγράμματη παιδεία και ξεκινήσει να διδάσκεται γραφή και ανάγνωση, χρειάζεται να είναι σε θέση να αναγνωρίζει ότι ο προφορικός λόγος αποτελείται από φωνολογικές μονάδες πχ. λέξεις, συλλαβές

Με αυτό τον τρόπο η μετάβαση από τον ομιλούμενο λόγο στον γραπτό θα είναι ομαλή και θα αποδόσει πολύ καλύτερα η διδασκαλία που θα δεχτεί για την πρώτη ανάγνωση.

Στα παιδιά με Δυσλεξία και Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες η φωνολογική επίγνωση εμφανίζεται με ελλείψεις. Τα κενά αυτά στη φωνολογική τους ενημερότητα εμποδίζουν την ομαλή κατάκτηση του αναγνωστικού μηχανισμού. Και γι αυτό η ανάγκη να ενισχυθεί η ικανότητα τους να διακρίνουν και να χειρίζονται με επιτυχία τις φωνολογικές μονάδες της γλώσσας δεν εμφισβητείται.

Για παράδειγμα μπορείτε να δείτε 8 ασκήσεις φωνολογικής ενημερότητα με ένα απλό, αισθητηριακό παιδαγωγικό εργαλείο.

Εδώ θα δείξουμε 20 προφορικές ασκήσεις με σκοπό τη βελτίωση της Φωνολογικής επίγνωσης σε επίπεδο φωνήματος, για παιδιά με Δυσλεξία και ΕΜΔ.

✺Ανάλυση:

  • Το παιδί ακούει λέξεις και πρέπει κάθε μια να την αναλύσει στα φωνήματα της με τη σωστή σειρά πχ. τη λέξη /νερό/ θα πρέπει να την πει /ν-ε-ρ-ό/.
  • Το παιδί βλέπει εικόνες λέξεων και πρέπει να πει την κάθε λέξη αναλύοντας την στα φωνήματα της πχ. βλέπει μια εικόνα /κότας/ και θα πρέπει στην ερώτηση Τι βλέπεις; να απαντήσει /κ-ο-τ-α/.
✺Σύνθεση:
  • Το παιδί ακούει φωνήματα λέξεων με τη σειρά και θα πρέπει να καταλάβει ποια λέξη είναι και να την πει, πχ. ακούει /τ-ρ-ε-ν-ο/ και θα πρέπει να πει /τρένο/.
  • Στην επόμενη άσκηση το παιδί βλέπει εικόνες και ακούει από τον παιδαγωγό με τη σειρά τα φωνήματα μια λέξης. Θα πρέπει να δείξει τη σωστή εικόνα πχ. ακούει /π-ο-τ-η-ρ-ι/ και θα πρέπει να δείξει το /ποτήρι/.
✺Διάκριση και απομόνωση φωνήματος:
  • Το παιδί ακούει λέξεις και πρέπει να εντοπίσει
    •  το 1ο φώνημα
    • το τελευταίο 
    • κάποιο ενδιάμεσο πχ, δεύτερο, τρίτο κλπ.
  • Το παιδί βλέπει εικόνες και πρέπει να δείξει 
    • αυτές που ξεκινούν από το ίδιο φώνημα ή από ένα συγκεκριμένο φώνημα πχ. /π/
    • αυτές που τελειώνουν στο ίδιο φώνημα ή σε ένα συγκεκριμένο φώνημα πχ. /ο/
    • αυτές που περιέχουν ένα ή περισσότερα συγκεκριμένα φωνήματα, ανεξαρτήτως σειράς πχ. όλες όσες έχουν /μ/ κλπ.
  • Το παιδί πρέπει να ανταποκριθεί στην οδηγία
    • να πει λέξεις που ξεκινούν από ένα συγκεκριμένο φώνημα
    • να πει λέξεις που τελειώνουν σε ένα συγκεκριμένο φώνημα
    • να πει λέξεις που περιέχουν ένα συγκεκριμένο φώνημα 
  • Το παιδί ακούει λέξεις και χρειάζεται να 
    • πει όλα τα φωνήεντα της λέξης στη σειρά
    • πει όλα τα σύμφωνα της λέξης στη σειρά
  • Το παιδί κάνει τις παραπάνω ασκήσεις με εικόνες και πρέπει
    • στην εικόνα που βλέπει να πει τα φωνήεντα της λέξης με σειρά
    • στην εικόνα που βλέπει να πει τα σύμφωνα της λέξης στη σειρά
✺Απαλειφή/αφαίρεση:
  • Το παιδί ακούει λέξεις και του ζητείται να αφαιρέσει κάποιο συγκεκριμένο φώνημα πχ. πρώτο, τελευταίο, δεύτερο και να πει τη νέα ψευδολέξη που δημιουργείται.
✺Πρόσθεση:
  • Το παιδί ακούει λέξεις και χρειάζεται να προσθέσει ένα φώνημα πχ. το /α/ σε κάποια θέση της λέξης και μετά να πει τη νέα ψευδολέξη που δημιουργείται.
  • Για παράδειγμα:
    • το /ο/ ανάμεσα στη πρώτη και δεύτερη συλλαβή 
    • το /ι/ ανάμεσα στο πρώτο και δεύτερο φώνημα 
✺Αντικατάσταση:
  • Το παιδί ακούει λέξεις και πρέπει να αντικαταστήσει 
    • το πρώτο φώνημα με κάποιο άλλο και να πει τη λέξη
    • το τελευταίο φώνημα με κάποιο άλλο και να πει τη λέξη
    • όλα τα φωνήεντα με κάποιο συγκεκριμένο πχ. το /α/ 
    • όλα τα σύμφωνα με κάποιο συγκεκριμένο πχ. το /κ/ 
✺Αντιμετάθεση:
  • Το παιδί ακούει λέξεις και πρέπει να αντιμεταθέσει κάποια φωνήματα 
    • το τρίτο με το τέταρτο φώνημα κλπ.


Οι ασκήσεις αυτές εμπλουτίζουν το πρόγραμμα παρέμβασης που έχει σαν παιδαγωγικό στόχο τη φωνολογική ενίσχυση του μαθητή με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες. Ακόμα και όταν το κομμάτι της φωνολογικής συνειδητότητας του μαθητή έχει ολοκληρωθεί πάντα μπορεί σε επίπεδο ανατροφοδότησης και ανανέωσης της κατακτημένης γνώσης να γίνονται εμβόλιμα τέτοιου είδους προφορικές ασκήσεις. Ειδικά σε μαθητές που αντιμετωπίζουν Δυσορθογραφία είναι μια χρήσιμη τακτική. 


Tip:

❝Όλες αυτές οι ασκήσεις που αναφέρονται σε επίπεδο φωνήματος μπορούν να γίνουν και με φωνολογική μονάδα τη συλλαβή ή τη λέξη.❞



✺ Τρόποι συνεργασίας:

  • Ενημερωθείτε για τα Μαθήματα Ειδικής Αντιμετώπισης Δυσλεξίας at home εδώ 
  • Αν είστε ειδικοί θεραπευτές! Kάνετε κλικ στην εικόνα για να πάρετε πληροφορίες για τις εποπτείες εξ αποστάσεως σε ειδικούς παιδαγωγούς.




  • Αν είστε γονείς! Αν μένετε εκτός Αθήνας κάνετε κλίκ στην εικόνα για να πάρετε πληροφορίες για την παρέμβαση εξ αποστάσεως σε παιδιά με Μαθησιακές δυσκολίες.




Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & instagram


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Θα χαρώ να έχω σχόλια σας!