Dyslexia at home: Πού πέταξε η μύγα; Επιρρήματα & Δυσλεξία

Μια κατηγορία λέξεων, που δυσκολεύονται ιδιαίτερα τα παιδιά με Δυσλεξία/μαθησιακές δυσκολίες να ξεχωρίσουν, είναι τα Επιρρήματα. Σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει μεγάλη σύγχυση των εννοιών η οποία γίνεται ακόμα πιο έντονη όταν πρέπει να τα εντάξουν και σε ομάδες πχ. Τοπικά, Τροπικά, Χρονικά κτλ.

Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες όταν έρχονται αντιμέτωπα με γλωσσικά σχήματα που ενέχουν ιδιαίτερες αποχρώσεις εννοιών, όπως για παράδειγμα η λέξη /γρήγορα/ η οποία κατατάσσεται στα Χρονικά και στα Τροπικά επιρρήματα αλλά και στα Επίθετα, τότε δυσκολεύονται, μπερδεύονται και εκδηλώνουν άρνηση για τη διαδικασία κατάκτησης της νεα γνώσης.

Δυο ασκήσεις, που γίνονται στο πρόγραμμα αντιμετώπισης Δυσλεξία at home, βοηθούν να μετατρέψουμε την αφηρημένη έννοια επίρρημα σε εικόνα, με αποτέλεσμα την καλύτερη κατανόηση!

Πού πέταξε η μύγα;

(Τοπικά)

Άσκηση: Στην εικόνα, που έχουμε χρησιμοποιήσει και σε άλλες ασκήσεις, κάνουμε την ερώτηση που παραπέμπει στα Τοπικά επιρρήματα. Το παιδί ενθαρρύνεται να γεμίσει τη φιγούρα με όλα τα Τοπικά επιρρήματα που του "έρχονται" και απαντούν στο "Πού πέταξε η μύγα;"

Έπειτα εξηγούμε ότι όλες αυτές οι λέξεις ονομάζονται Επιρρήματα που δηλώνουν τον τόπο και απαντούν στο ερώτημα: Πού;

Πότε έρχεται η Μαίρη;

(Χρονικά)

Άσκηση: Ανάλογα συνεχίζουμε και για τα Χρονικά επιρρήματα με την ερώτηση "Πότε έρχεται η Μαίρη;" Το παιδί πάλι πρέπει να απαντήσει στην ερώτηση. Μετά ακολουθεί και εδώ η εξηγήση ότι αυτές οι λέξεις είναι τα Χρονικά επιρρήματα και απαντούν στο ερώτημα: Πότε;

Tip:

Μια βασική πληροφορία που δίνουμε στο παιδί είναι ότι πρόκειται για άκλιτες λέξεις και εξηγούμε ακριβώς τι σημαίνει αυτό με παραδείγματα απο Ρήματα, Ουσιαστικά, Επίθετα που η μορφή της λέξης αλλάζει όσο κλίνεται, σε αντίθεση με το Επίρρημα που μένει "Πάντα ίδιο"!

Πίνακας Τοπικών - Χρονικών επιρρημάτων

Τοπικά	Χρονικά
πού; (πούθε ;)	πότε;
κάπου πουθενά αλλού	κάποτε κάπου κάπου πότε πότε άλλοτε
εδώ «κει αυτού παντού	τότε τώρα ποτέ
εκεί που όπου οπουδήποτε	τότε που όποτε οποτεδήποτε
(ε)πάνω κάτω καταγής μέσα έξω (ε)μπρός πίσω δεξιά αριστερά ψηλά χαμηλά πλάι δίπλα κοντά μακριά απέναντι γύρω ολόγυρα μεταξύ αναμεταξύ ανάμεσα πέρα αντίπερα βόρεια νότια ανατολικά δυτικά βορειοανατολικά νοτιοανατολικά κτλ.	αμέσως ευθύς κιόλας ήδη πια μόλις ακόμη (ακόμα) πάλι ξανά σνχνά συνήθως ύστερα έπειτα κατόπιν πρώτα πριν πρωτύτερα νωρίς αργά γρήγορα συνάμα αδιάκοπα έγκαιρα χτες προχτές σήμερα (ε)ψές απόψε αύριο μεθαύριο πέρ(υ)σι πρόπερσι φέτος του χρόνου κτλ.

✺ Παραδείγματα εφαρμογής:

Υλικό από τη συνάδελφο Ειδική παιδαγωγο Βάγια Νεραντζάκη (εποπτεία, Ορεστιάδα)
για ένα αγόρι Ε' Δημ. με μαθησιακές δυσκολίες.

Η ειδική παιδαγωγός σε εξ αποστάσεως εποπτεία (Αθήνα)
μας δείχνει την εφαρμογή της άσκησης
σε μαθητή με ΜΔ που δυσκολεύεται
στην αναγνώριση των Επιρρημάτων!