"Τι θα γίνει μετά....;"! Παιχνίδι - άσκηση χρονικού προσανατολισμού.

Η ικανότητα του χρονικού προσανατολισμού είναι πολύ σημαντική και πρέπει το παιδί να την αναπτύξει σταδιακά απο την προσχολική του ηλικία. Η καλλιέργεια αυτής της δεξιότητας μπορεί να γίνει μέσα απο διάφορες δραστηριότητες και παιχνίδια. Κύριος σκοπός είναι το παιδί να συνειδητοποιήσει ότι υπάρχει ένα παρελθόν, ένα παρόν και ένα μέλλον. Ενώ θα είναι ικανό να "βάλει" σε μια χρονική αλληλουχία μια σειρά γεγονότων χρησιμοποιώντας χρονικούς όρους πχ. πριν, τώρα, μετά. Τα παιδιά με Δυσλεξία και άλλες ειδικές μαθησιακές δυσκολίες εμφανίζουν ελλείμματα στον χρονικό προσανατολισμό και για αυτό σε ένα πρόγραμμα παρέμβασης αλλά και στη καθημερινότητα οι γονείς προσπαθούν να ενισχύσουν αυτή την αδυναμία.

Ένα τέτοιο παιχνίδι που μπορείτε πολύ εύκολα να παίξετε με το παιδί είναι το παιχνίδι "Τι θα γίνει μετά;" και σχετίζεται με την εξέλιξη μιας εικονογραφημένης ιστορίας. Υπάρχουν πολλά επιτραπέζια παιχνίδια με τέτοιες κάρτες που μπορείτε να προμηθευτείτε απο όλα τα βιβλιοπωλεία. Εδώ χρησιμοποιούμε κάρτες απο το παιχνίδι "Εξελίξεις", Δεσύλλας.

Δραστηριότητα: Το παιχνίδι παίζεται με κάρτες οι οποίες αν μπουν σε μια σειρά αποτυπώνουν την εξέλιξη μιας ιστορίας με αρχή, μέση και τέλος. Στην εικόνα φαίνεται μια τέτοια ιστορία η οποία έχει μπει σε χρονική, λογική σειρά σύμφωνα με την ορθή διαδοχή των γεγονότων.
Ο τρόπος παιχνιδιού γίνεται ως εξής: Βάζετε τις κάρτες μιας ιστορίας πάνω στο τραπέζι με μπερδεμένη σειρά. Εξηγείται ότι πρόκειται για κάρτες που "Αν τις βάλουμε στη σωστή σειρά θα δείξουν την ιστορία"! Αφήνετε να τις παρατηρήσει και να αποπειραθεί να τις φτιάξει.

'Ενα παράδειγμα των καρτών και της σειράς που πρέπει να μπουν.

 Ο πειραματισμός είναι πολύ πιθανό να μην αποδώσει απο την αρχή έτσι θα πρέπει να βοηθήσουμε και να προσπαθήσουμε να κατευθύνουμε προς την σωστή τοποθέτηση. Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού κάνουμε και διάφορες παραλλαγές του παιχνιδιού και το χρησιμοποιούμε σαν εργαλείο για να ενισχύσουμε


Για το παιδί προσχολικής ηλικίας και το παιδί με μαθησιακές δυσκολίες:

• Για δες καλύτερα μήπως κάπου έχει γίνει κάποιο λάθος; 
• Αν το παιδί αδυνατεί να δει το λάθος τότε ξεκινάτε να αφηγείστε τη ιστορία ενσωματώνοντας το λάθος στην διήγηση για να "ακούσει" το λάθος.
• Μπορείτε να ρωτήσετε "Εσύ τι θα έκανες μετά στη θέση του;"
• Μπορείτε επίσης να βάλετε εσείς με λανθασμένη σειρά τις κάρτες και να πείτε ότι υπάρχει ένα λάθος που πρέπει να βρει.
• Ζητήστε να βάλει το παιδί τις κάρτες με λανθασμένη σειρά και να βρείτε εσείς το λάθος.

Για το παιδί με μαθησιακές δυσκολίες εκτός απο τα παραπάνω μπορούμε επίσης:

• Γράψτε σε χαρτιά με λίγα λόγια αυτά που δείχνει η κάθε κάρτα ή τίτλο για την κάθε κάρτα και ζητήστε να αντιστοιχήσει το κάθε χαρτί με την σωστή κάρτα και να τα βάλει και στη σειρά.
• Μπορείτε να γράψετε την εξέλιξη της ιστορίας και να την διαβάσετε φωναχτά και το παιδί παράλληλα να βάζει τις κάρτες στη σειρά σύμφωνα με αυτό που ακούει.
• Ζητήστε απο το μεγαλύτερο παιδί με μαθησιακές δυσκολίες να γράψει το ίδιο την ιστορία.
• Γράψτε την ιστορία μέχρι ένα χρονικό σημείο και αφήστε να την ολοκληρώσει το παιδί σύμφωνα με τις κάρτες.
• Ζητήστε να γράψει για κάθε κάρτα της ιστορίας μια πρόταση ή εναν τίτλο.

Λεξιλόγιο: πριν, τώρα, μετά, σε λίγο, προηγουμένως, έπειτα, ύστερα, αφού έγινε αυτό μετά.....,

Βασικά tips: Κάθε φορά που "φτιάχνει" μια ιστορία ζητήστε απο το παιδί να την διηγηθεί προφορικά και ελέγξτε και διορθώστε ανάλογα. Στην διήγηση πρέπει το παιδί να μπορεί να ακολουθεί τη σωστή χρονική αλληλουχία των γεγονότων, να αντιστοιχεί την διήγηση με την εικόνα, να χρησιμοποιεί χρονικό λεξιλόγιο. Σε όλη την διαδικασία χρησιμοποιείτε λέξεις χρόνου για να εξοικειωθεί το παιδί με τους χρονικούς όρους. Σαν παιχνίδι εκτός απο τον χρονικό προσανατολισμό μπορεί να αποτελέσει και θαυμάσια ευκαιρία για ανάπτυξη λεξιλογίου, προφορική και γραπτή έκφραση. Για τους γονείς η διάρκεια του παιχνιδιού πρέπει να είναι τόση όση το παιδί ανταποκρίνεται.

Απευθύνεται: Σε παιδιά απο 3 χρονών σαν παιχνίδι ενίσχυσης του χρονικού προσανατολισμού και σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες που δυσκολεύονται στη χρονική αλληλουχία και έκφραση. Μπορεί να γίνει απο γονείς, εκπαιδευτικούς και θεραπευτές.


Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολίων/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
fb & twitter