Προεπισκόπηση κειμένου! Στρατηγικές κατανόησης πριν από την ανάγνωση.

Η προετοιμασία πριν από την ανάγνωση ενός κειμένου μπορεί να αποδειχτεί εξαιρετικά σημαντική για τον μαθητή και τη μαθήτρια με Δυσλεξία.

Οι στρατηγικές που προωθούν, καλλιεργούν και βελτιώνουν τη βαθύτερη κατανόηση ενός κειμένου χωρίζονται σε αυτές που εφαρμόζονται:

  • Πριν την ανάγνωση
  • Κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης
  • Μετά την ανάγνωση
Οι τεχνικές πριν την ανάγνωση έχουν σαν στόχο να λειτουργήσουν ενισχυτικά και να πετύχουν μεγαλύτερη αναγνωστική δέσμευση κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης.

Κάποιες από αυτές αναφέρονται και ως scanning και skimming και χρησιμοποιούνται από αναγνώστες ως τεχνικές ανάγνωσης σύντομης διάρκειας.

Στοιχεία των στρατηγικών πριν την ανάγνωση:

Ο αναγνώστης πριν την ανάγνωση του κειμένου επιδίδεται σε μια σύντομη προεπισκόπηση των στοιχείων που βρίσκονται στις σελίδες και πλαισιώνουν την ιστορία. 

Τέτοια στοιχεία είναι για παράδειγμα ο τίτλος και τα εξωλεκτικά στοιχεία όπως φωτογραφίες και εικόνες, οι οποίες μπορεί να συνοδεύονται και από λεζάντες με γλωσσικές πληροφορίες που συνήθως δίνουν το στίγμα της κεντρικής ιδέας.

Επιπλέον παρατηρεί αν υπάρχουν και ειδικές παραπομπές σε άλλα κείμενα που ενδεχομένως να έχει ήδη διδαχθεί και με αυτόν τον τρόπο να γίνει και σύνδεση με προηγούμενη γνώση του μαθητή. 

Η σύνδεση με την προηγούμενη γνώση του μαθητή ως στρατηγική είναι πολύ σημαντική για αυτό και την έχουμε αναφέρει και για την κατανόηση λεξιλογίου εδώ.

Ακόμη ένα στοιχείο που θα πρέπει να προσέξει είναι αν υπάρχουν μικρότερα πλαίσια επεξήγησης εννοιών πχ. στα πλάγια μέρη της σελίδας, που καλό είναι να διαβάσει, καθώς και αυτά αποκαλύπτουν τον χαρακτήρα και το θέμα του κειμένου.

Αφού έχει προσέξει όλα τα περιφερειακά στοιχεία και έχει αποκτήσει μια άποψη για το περιεχόμενο της ιστορίας, περνάμε στο κείμενο.

Αρχικά κάνει μία γρήγορη σάρωση του κειμένου δίνοντας προσοχή σε στοιχεία όπως: τον αριθμό και την έκταση των παραγράφων, λέξεις ή μέρη των προτάσεων που είναι υπογραμμισμένα, πλάγια ή γραμμένα με πιο έντονα γράμματα, ενώ παρατηρεί επίσης εάν υπάρχουν αστερίσκοι για διευκρίνιση λεξιλογίου και ειδικών όρων.

Εφαρμόζοντας αυτές τις τεχνικές, πριν την κύρια ανάγνωση του κειμένου, ο μαθητής με Δυσλεξία έχει μία πρώτη εικόνα για τη δομή του κειμένου και ενδεχομένως του βαθμού δυσκολίας της ανάγνωσης. Αυτό τον βοηθά στη γρήγορη πρόγνωση του χρόνου που θα χρειαστεί για να ολοκληρώσει την ανάγνωσή του και του βαθμού προσοχής που απαιτείται. 

Ο καλά προετοιμασμένος δυσλεξικός αναγνώστης εμπλέκεται στη διαδικασία της ανάγνωσης με μειωμένο αναγνωστικό στρες. Μπαίνει στην ανάγνωση με καλύτερη αίσθηση ελέγχου και νιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια και αυτοπεποίθηση για το πως θα χειριστεί το κείμενο που έχει μπροστά του μέσα στο ζητούμενο χρονικό περιθώριο που του δίνεται.

Δοκιμάστε την επόμενη φορά να εισάγετε τις τεχνικές προεπισκόπησης πριν την ανάγνωση οι οποίες αποδεικνύονται ιδιαίτερα βοηθητικές.

Ειδικά σε μαθητές με Δυσλεξία που βρίσκονται στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση προσφέρουν ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για να αντιμετωπίσουν μεγάλα και απαιτητικά κείμενα, που θα τους ακολουθήσει σε όλη την ακαδημαϊκή ζωή τους.



Αν αναζητάτε έναν τρόπο συνεργασίας ενημερωθείτε και μη διστάσετε να επικοινωνήσετε!


✺ Τρόποι συνεργασίας:

  • Αν είστε ειδικοί θεραπευτές:
    • Κλικ στην εικόνα τις για εποπτείες εξ αποστάσεως σε ειδικούς παιδαγωγούς.






  • Αν είστε γονείς:
    • Κλίκ στην εικόνα για την παρέμβαση εξ αποστάσεως σε παιδιά με Μαθησιακές δυσκολίες.





  • Κλικ στην εικόνα για τις εποπτείες εξ αποστάσεως σε γονείς.





Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com