Διάκριση /σ/ και /ς/ με αυτοκόλλητα! Δυσλεξία και Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες


 
Οι λέξεις με τελικό /ς/ συχνά μπερδεύουν τον μαθητή με Μαθησιακές Δυσκολίες!

Στην ελληνική γραπτή γλώσσα έχουμε δύο επιλογές αναπαράστασης του φωνήματος /s/. Όταν ο ήχος εμπεριέχεται στη λέξη αποδίδεται ως /-σ/ ενώ όταν βρίσκεται στο τέλος μιας λέξης αποδίδεται ως /-ς/.

Κάποιες φορές όμως, για το παιδί με Μαθησιακές δυσκολίες δεν είναι ευδιάκριτο ποιο γράμμα πρέπει να επιλέξει, με αποτέλεσμα να κάνει λανθασμένη χρήση αυτών των δύο γραμμάτων. Έτσι, συναντάμε την ανορθόδοξη χρήση του τελικού /-ς/ μέσα στη λέξη και τη χρήση του /-σ/ σε τελική θέση. 

Το πόσο μπερδεύουν οι λέξεις με τελικό -ς τα παιδιά με φωνολογικές δυσκολίες φαίνεται και από τη συχνή παραβίαση των ορίων των λέξεων με /-ς/ όταν ακολουθούν συνήθως αντωνυμίες πχ. σκύλοσου για αυτό και έχουμε παρουσιάσει και σχετική άσκηση.

Εδώ θα δείξουμε μία απλή κιναισθητικού χαρακτήρα άσκηση για να βοηθήσουμε το παιδί με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες να εξασκηθεί στη χρήση των /-σ/ και /-ς/.

Υλικά: λευκά αυτοκόλλητα, κάρτες 

Στις κάρτες γράφουμε προτάσεις όπου λείπουν από τις λέξεις τα -σ και -ς. Στα λευκά, μικρά αυτοκόλλητα γράφουμε -σ και -ς. Το παιδί βλέπει την πρόταση και επιλέγει ποιο αυτοκόλλητο θα κολλήσει σε κάθε κενό.


Το υλικό προέρχεται από την εξ αποστάσεως εποπτεία ειδικών παιδαγωγών.


Άλλη μία άσκηση για λέξεις με τελικό -ς:

Λέξεις με τελικό -ς! 2 ασκήσεις για καλύτερη Λεξική επίγνωση!


Αν αναζητάτε έναν τρόπο συνεργασίας ενημερωθείτε και μη διστάσετε να επικοινωνήσετε!


✺ Τρόποι συνεργασίας:

  • Αν είστε ειδικοί θεραπευτές:
    • Κλικ στην εικόνα τις για εποπτείες εξ αποστάσεως σε ειδικούς παιδαγωγούς.






  • Αν είστε γονείς:
    • Κλικ στην εικόνα για την παρέμβαση εξ αποστάσεως σε παιδιά με Μαθησιακές δυσκολίες.





  • Κλικ στην εικόνα για τις εποπτείες εξ αποστάσεως σε γονείς.





Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com

Γνωρίζεις ότι;













Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ευαισθησία της αισθητηριακής επεξεργασίας μπορείτε να αναζητήσετε δημοσιεύσεις του επιστήμονα και καθηγητή Αντώνη Χρήστου στο Παιδαγωγικό τμήμα Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Στο: https://sensitivityresearch.com/ μπορείτε να κάνετε το τεστ ευαισθησίας για εσάς ή για το παιδί σας.

Επίσης αν είστε ειδικός θεραπευτής χρήσιμες πληροφορίες μπορείτε να αντλήσετε και από το podcast: Περί NευροΨυχολογίας


Αν αναζητάτε έναν τρόπο συνεργασίας ενημερωθείτε και μη διστάσετε να επικοινωνήσετε!


✺ Τρόποι συνεργασίας:

  • Αν είστε ειδικοί θεραπευτές:
    • Κλικ στην εικόνα τις για εποπτείες εξ αποστάσεως σε ειδικούς παιδαγωγούς.






  • Αν είστε γονείς:
    • Κλικ στην εικόνα για την παρέμβαση εξ αποστάσεως σε παιδιά με Μαθησιακές δυσκολίες.





  • Κλικ στην εικόνα για τις εποπτείες εξ αποστάσεως σε γονείς.





Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com

Τι θα βάλεις στο πιάτο σου; Ανάκληση λέξεων για παιδιά με Δυσλεξία!

 

Στα αγγλικά είναι γνωστό ως Tip of the Tongue Phenomenon ή Lethologica!

Το Tip of the Tongue Phenomenon ή Lethologica αναφέρεται στη δυσκολία του ατόμου να ανακαλέσει με επιτυχία μια γνωστή για αυτό λέξη. Έρευνες έχουν δείξει ότι παιδιά και έφηβοι με Δυσλεξία και Αναγνωστικές δυσκολίες παρουσιάζουν μεγαλύτερα ποσοστά στη δυσκολία ανάκλησης λέξεων.

Συγκεκριμένα τα ποσοστά εμφάνισης είναι υψηλά μεταξύ των παιδιών με Ειδική γλωσσική διαταραχή και με Μαθησιακές δυσκολίες.

Ωστόσο το δυσλεκτικά παιδιά εξακολουθούν να είναι σε θέση να ανακαλούν τη σημασία πίσω από κάθε λέξη που δυσκολεύονται να ανακαλέσουν. Για αυτό και προσφεύγουν πολλές φορές στην περιγραφή της λέξης προσπαθώντας να δώσουν παραδείγματα, μέχρι και να αναπαραστήσουν τη λέξη με κινήσεις και εκφράσεις.

Γι' αυτό πρέπει να είμαστε προσεκτικοί πριν αξιολογήσουμε την αδυναμία απάντησης μιας ερώτησης, αφού μπορεί να οφείλεται στη δυσκολία ανάκτησης λέξης και όχι σε γνωστικό έλλειμμα.

Η δυσκολία αυτή μπορεί να εκφραστεί:

  • Στην κατονομασία μιας εικόνας
  • Στη διάρκεια ενός διαλόγου
  • Στην ανάκληση ακολουθίας λέξεων που έχει ακούσει

Οι ασκήσεις που βοηθούν στην αντιμετώπιση της δυσκολίας ενδυναμώνουν:

  • Τη λειτουργική αποθήκευση και οργάνωση του λεξιλογίου
  • Την αυτόματη ανάκληση, αρχικά, βασικού λεξιλογίου
Εδώ δημοσιεύεται ένα δείγμα από το εκτυπώσιμο υλικό μιας άσκησης που εφαρμόζεται για να ενισχύσουμε την καλύτερη πρόσβαση στο λεξιλόγιο και την αποτελεσματική ανάκληση του.

Εκτυπώστε τα 5 φύλλα εργασίας εδώ.

Οδηγίες: Δίνετε στο παιδί το φύλλο εργασίας με την οδηγία να γράψει όσες περισσότερες λέξεις μπορεί από τη συγκεκριμένη κατηγορία λέξεων.

Οι λέξεις γράφονται μέσα και γύρω από το σκίτσο, σε κάθε φύλλο εργασίας.

Κάθε φορά που το παιδί δυσκολεύεται ή αδυνατεί να ανακτήσει μία λέξη προσπαθούμε μέσα από ερωτήσεις να βοηθήσουμε τη μνήμη του να λειτουργήσει αποτελεσματικά και να φέρει στην επιφάνεια τη λέξη που ψάχνει.




Εκτυπώστε τα 5 φύλλα εργασίας εδώ.


Εκτυπώστε τα 5 φύλλα εργασίας εδώ.


Παράδειγμα εφαρμογής:


Ο μαθητής της Γ' Δημοτικού κάνει αυτόματη ανάκληση λέξεων 
σε εξ αποστάσεως παρέμβαση.


Μπορεί να σας ενδιαφέρουν και αυτές οι ασκήσεις λεξιλογίου:

Bingo στο λεξιλόγιο! 5 ασκήσεις για την ανάπτυξη λεξιλογίου στη Δυσλεξία

Μου αρέσει δεν μου αρέσει! Διεύρυνση λεξιλογίου στη Δυσλεξία και Μαθησιακές δυσκολίες [εκτυπώσιμο]

Κόλλησε τα συνώνυμα μαζί! Lego για το λεξιλόγιο στη Δυσλεξία


Αν αναζητάτε έναν τρόπο συνεργασίας ενημερωθείτε και μη διστάσετε να επικοινωνήσετε!


✺ Τρόποι συνεργασίας:

  • Αν είστε ειδικοί θεραπευτές:
    • Κλικ στην εικόνα τις για εποπτείες εξ αποστάσεως σε ειδικούς παιδαγωγούς.






  • Αν είστε γονείς:
    • Κλίκ στην εικόνα για την παρέμβαση εξ αποστάσεως σε παιδιά με Μαθησιακές δυσκολίες.





  • Κλικ στην εικόνα για τις εποπτείες εξ αποστάσεως σε γονείς.





Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com

Dyslexia Tip! Γιατί παζλ και λαβύρινθοι;

 παζλ, λαβύρινθοι, tip, dyslexia

 Τι προσφέρουν τα παιχνίδια όπως παζλ και λαβύρινθοι στα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες;

Μέσα από το οπτικό κανάλι ο εγκέφαλος του ανθρώπου επεξεργάζεται, συνθέτει και αναλύει οπτικές πληροφορίες.

Η οπτική αντίληψη αναφέρεται στην ερμηνεία αυτών που βλέπουμε. Η οπτική επεξεργασία αναφέρεται στην ταχύτητα της επεξεργασίας αυτών που βλέπουμε. 

Ο εγκέφαλός μας είναι φτιαγμένος ώστε να παρακολουθεί και να κατανοεί τις οπτικές πληροφορίες.

Τα άτομα με μαθησιακές δυσκολίες εμφανίζουν συνήθως κάποιο έλλειμμα στις οπτικό - αντιληπτικές δεξιότητες, το οποίο δεν σχετίζεται με την ικανότητα της όρασης.

Οι κυριότερες περιοχές της οπτικής αντίληψης στις οποίες εμφανίζονται προβλήματα είναι: 
  • η αντίληψη σχέσεων του χώρου (όπως η δυσκολία διάκρισης αριστερού με δεξί, εκτίμηση απόστασης και χώρου)
  • η οπτική διάκριση
  • η οπτική μνήμη και 
  • η οπτική ακολουθία. (Ωραιοπούλου Δήμητρα, 2018)

Έτσι για τον μαθητή που δυσκολεύεται να αντιγράψει από τον πίνακα, να οριοθετήσει τη γραφή στη σελίδα του τετραδίου, να ακολουθήσει σωστά τις γραμμές ενός κειμένου όταν κάνει ανάγνωση, να αναζητήσει τις απαντήσεις χωρίς να "χάνεται" στο κείμενο, που εμφανίζει επίμονα ορθογραφικά λάθη ενώ γνωρίζει τους κανόνες και μια πληθώρα άλλων χαρακτηριστικών που έχουν άμεση σχέση με την οπτική αντίληψη και επεξεργασία, παιχνίδια όπως:

  • Παζλ
  • Λαβύρινθοι
  • Κρυπτόλεξα 
  • Μοντελισμός 
  • Dot to dot
  • "Ψάξε βρες το αντικείμενο" (αναζήτηση συγκεκριμένου αντικειμένου μέσα σε ένα σύνολο αντικειμένων)

αποδεικνύονται σίγουρα εκτός από διασκεδαστικά και πολύ χρήσιμα στην ενίσχυση των παραπάνω δεξιοτήτων. 

Ένα πρόγραμμα παρέμβασης πρέπει να εμπεριέχει καλά σχεδιασμένες ασκήσεις και παιχνίδια που θα βοηθήσουν να εγκατασταθεί μια σωστή σχέση μεταξύ χώρου, οπτικής αντίληψης-επεξεργασίας και οπτικής μνήμης.

Αν σας ενδιαφέρει ένα τέτοιο παιχνίδι μπορείτε να εκτυπώσετε: 

Οι Λαβύρινθοι της Γραμματικής 

Κιναισθητικά παιχνίδια με παζλ, λαβύρινθους και κρυπτόλεξα:

Το παζλ της ορθογραφίας.

Ζωγραφίζω τη γραμματική.

Κρυπτόλεξο λέξεων. Ενίσχυση οπτικής διάκρισης για καλύτερη ανάγνωση.

Ένας λαβύρινθος με λέξεις. Κιναισθητική άσκηση γραφής για παιδιά με Δυσλεξία.


 

Αν αναζητάτε έναν τρόπο συνεργασίας ενημερωθείτε και μη διστάσετε να επικοινωνήσετε!


✺ Τρόποι συνεργασίας:

  • Αν είστε ειδικοί θεραπευτές:
    • Κλικ στην εικόνα τις για εποπτείες εξ αποστάσεως σε ειδικούς παιδαγωγούς.






  • Αν είστε γονείς:
    • Κλίκ στην εικόνα για την παρέμβαση εξ αποστάσεως σε παιδιά με Μαθησιακές δυσκολίες.





  • Κλικ στην εικόνα για τις εποπτείες εξ αποστάσεως σε γονείς.





Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com

Πότε ή ποτέ; Η σημασία του τόνου κιναισθητικά με φύλλα φελλού!


Ως τόνο στην ελληνική γλώσσα ορίζουμε το διακριτικό σημείο που συνοδεύει ένα φωνήεν και δίνει πληροφορίες για την ένταση της φωνής. Δηλώνει ότι η τονιζόμενη συλλαβή πρέπει να προσφερθεί με μεγαλύτερη ένταση από τις μη τονιζόμενες συλλαβές.

Το παιδί με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες εμφανίζει προβληματικό τονισμό είτε κατά την ανάγνωση είτε κατά τη γραφή καθώς πολλές φορές ο τόνος δεν αποτελεί διαφοροποιητικό στοιχείο της λέξης.

Έτσι η έλλειψη ορθού τονισμού των λέξεων δυσχεραίνει την αναγνωστική κατανόηση ενώ στον γραπτό λόγο οδηγεί σε λογικά χάσματα καθώς ο τόνος μπορεί να καθορίσει τη σημασία μίας λέξης (πχ. μίσος-μισός), κάτι που το παιδί με Δυσλεξία συνήθως αγνοεί.

Σε αυτό το άρθρο η άσκηση που παρουσιάζεται βασίζεται στην αποτελεσματικότητα της κιναίσθησης ως διδακτική προσέγγιση.

Σκοπός της άσκησης είναι να αναδείξει τη σημασία του τόνου αλλά και να εικονοποιήσει τη διαδικασία του τονισμού. Θα χρησιμοποιήσουμε τονικά παρώνυμα.

Υλικά: φελλός, μαρκαδόρος, χαρτί Α4 ή κάρτες.


Κόβουμε ένα μικρό κομμάτι από το φύλλο φελλού και γράφουμε τη λέξη Ποτε χωρίς να βάλουμε τόνο. Κόβουμε κάθε γράμμα σε ξεχωριστά κομμάτια. 



Στις κάρτες γράφουμε προτάσεις οι οποίες ολοκληρώνονται είτε με τη λέξη Πότε είτε με τη λέξη Ποτέ.


Εμφανίζουμε στο παιδί μία κάρτα κάθε φορά. Το παιδί διαβάζει την πρόταση και πρέπει να καταλάβει ποια από τις δύο λέξεις λείπει. 

Ανάλογα με τη λέξη που πρέπει να συμπληρώσει σηκώνει πιο ψηλά το φωνήεν που τονίζεται. Έτσι η ίδια λέξη παίρνει κάθε φορά άλλη σημασία.


Δείτε την άσκηση και σε video:


Στην προσπάθεια να ενισχύσουμε την ευαισθησία στον τονισμό έχουμε σχεδιάσει αρκετές ασκήσεις.

Μερικές από αυτές:

Ποιος θα ανέβει στο σκαλοπάτι;

Τονισμός με lego. 

Το parking του τόνου.


Αν αναζητάτε έναν τρόπο συνεργασίας ενημερωθείτε και μη διστάσετε να επικοινωνήσετε!


✺ Τρόποι συνεργασίας:

  • Αν είστε ειδικοί θεραπευτές:
    • Κλικ στην εικόνα τις για εποπτείες εξ αποστάσεως σε ειδικούς παιδαγωγούς.






  • Αν είστε γονείς:
    • Κλίκ στην εικόνα για την παρέμβαση εξ αποστάσεως σε παιδιά με Μαθησιακές δυσκολίες.





  • Κλικ στην εικόνα για τις εποπτείες εξ αποστάσεως σε γονείς.





Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com

Το Dyslexia ρητό της ημέρας!

παιδιά, μαθησιακές δυσκολίες, απομόνωση, δυσλεξία, ρητό


Αν αναζητάτε έναν τρόπο συνεργασίας ενημερωθείτε και μη διστάσετε να επικοινωνήσετε!


✺ Τρόποι συνεργασίας:

  • Αν είστε ειδικοί θεραπευτές:
    • Κλικ στην εικόνα τις για εποπτείες εξ αποστάσεως σε ειδικούς παιδαγωγούς.






  • Αν είστε γονείς:
    • Κλίκ στην εικόνα για την παρέμβαση εξ αποστάσεως σε παιδιά με Μαθησιακές δυσκολίες.





  • Κλικ στην εικόνα για τις εποπτείες εξ αποστάσεως σε γονείς.





Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com

Φτιάχνω προτάσεις με έναν μικρό αλγόριθμο! Για παιδιά με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες! [εκτυπώσιμο]

προτάσεις, δυσλεξία, αλγόριθμός, κάρτες

Πολλές φορές το τελικό κείμενο ενός μαθητή με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες εμφανίζεται δυσανάλογο ως προς τον πλούτο των ιδεών του!

Ο τηλεγραφικός τρόπος γραφής, η φτωχή γραπτή έκφραση και οι συντακτικές αστοχίες έχουν σαν αποτέλεσμα να μην αποκαλύπτονται οι συχνά ενδιαφέρουσες, πρωτότυπες και γεμάτες περιεχόμενο ιδέες του μαθητή. 

Αυτή η δυσκολία έκφρασης αφήνει ένα ισχυρό ψυχολογικό αποτύπωμα που οδηγεί σε κακή σχέση του παιδιού με ΕΜΔ με τον γραπτό λόγο ως προς την επεξεργασία αλλά και την παραγωγή του.

Πώς θα αναβαθμίσουμε τα εκφραστικά του εργαλεία;

Πώς θα βοηθήσουμε στην αποκατάσταση της κακής του σχέσης με τον γραπτό λόγο;

Με αυτήν την άσκηση δίνουμε τη βάση, το έναυσμα και την αφορμή να δημιουργήσει ο μαθητής με ΕΜΔ περισσότερο ενισχυμένες εκφραστικά προτάσεις. Προσπαθούμε να του δώσουμε την ευκαιρία για έναν καλύτερο χειρισμό της γλώσσας.

Εκτυπώστε τις 14 κάρτες εδώ!

Υλικά: γλωσσοπίεστρα, μαρκαδόροι, σελίδες Α4

προτάσεις, δυσλεξία, αλγόριθμός, κάρτες

Γράφουμε στα γλωσσοπίεστρα ουσιαστικά και ρήματα προσθέτοντας δίπλα στοιχεία όπως μόρια, επιρρήματα, συνδέσμους πχ. καιρός + όταν, παιχνίδι + με, πηγαίνω + κάθε κτλ.

Το παιδί επιλέγει ένα γλωσσοπίεστρο και γράφει μία πρόταση που εμπεριέχει τα συγκεκριμένα στοιχεία.

Εκτυπώστε τις 14 κάρτες εδώ!

προτάσεις, δυσλεξία, αλγόριθμός, κάρτες


προτάσεις, δυσλεξία, αλγόριθμός, κάρτες

προτάσεις, δυσλεξία, αλγόριθμός, κάρτες



Δείτε την άσκηση σε video εδώ:

προτάσεις, δυσλεξία, αλγόριθμός, κάρτες,βιντεο


Παραδείγματα εφαρμογής:

Βλέπουμε παραδείγματα εφαρμογής της άσκησης 
από μαθητές με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες.

προτάσεις, δυσλεξία, αλγόριθμός, κάρτες

προτάσεις, δυσλεξία, αλγόριθμός, κάρτες

προτάσεις, δυσλεξία, αλγόριθμός, κάρτες

Αν αναζητάτε έναν τρόπο συνεργασίας ενημερωθείτε και μη διστάσετε να επικοινωνήσετε!


✺ Τρόποι συνεργασίας:

  • Αν είστε ειδικοί θεραπευτές:
    • Κλικ στην εικόνα τις για εποπτείες εξ αποστάσεως σε ειδικούς παιδαγωγούς.






  • Αν είστε γονείς:
    • Κλίκ στην εικόνα για την παρέμβαση εξ αποστάσεως σε παιδιά με Μαθησιακές δυσκολίες.





  • Κλικ στην εικόνα για τις εποπτείες εξ αποστάσεως σε γονείς.





Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com